نقش کمک‌های خارجی در توسعه اقتصادی- اجتماعی افغانستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد جامعه‌شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هم‌زمان با ورود نیروهای نظامی ایالات متحده آمریک ا و کشورهای عضو سازمان ناتو در سال 2001 به افغانستان، گروه‌های کمک برای بازسازی نیز به این کشور آمده و طی این سال‌ها، جامعه جهانی بیش از 130 میلیارد دلار برای بازسازی افغانستان هزینه‌کرده‌است. این پژوهش با هدف بررسی نقش کمک‌های خارجی در توسعه اقتصادی- اجتماعی افغانستان، نُه مورد از شاخص‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی را به‌عنوان متغیرهای وابسته درنظرگرفته و در پرتو نظریات مکاتب نوسازی و وابستگی و با روش تحلیل داده­های ثانویه ارزیابی‌کرده‌است. نتیجه آزمون فرضیه­ها که در نرم‌افزار SPSS تحلیل‌شده‌است، نشان‌می­دهد که رابطه میان متغیر مستقل کمک‌های خارجی و متغیرهای تولید ناخالص داخلی، درآمد سرانه، امید به زندگی، آموزش، افزایش جمعیت و توسعه انسانی، معنادار و مثبت بوده‌است اما میان کمک‌های خارجی و متغیرهای بهبود شرایط امنیتی و کاهش تولید مواد مخدر، رابطه غیرمعنادار و همچنین، اثر متغیر مستقل بر نرخ بیکاری منفی گزارش‌شده‌است؛ براین‌اساس، کمک‌های خارجی در بهبود اوضاع امنیتی، وضعیت بیکاری و کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان مؤثر نبوده؛ اما به بهبود وضعیت دسترسی مردم به خدمات آموزشی و بهداشتی منجرشده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Foreign Aids in Economic and Social Development of Afghanistan

نویسندگان [English]

  • SJ Ramyar 1
  • A.A Majdi 2
  • Mohammad Mazlum Khorasani 3
1 Ph.D Student in Economic Sociology and Development, Ferdowsi University of Mashhad
2 Assistant Professor of Economic Sociology and Development, Ferdowsi University of Mashhad.
3 Professor of Sociology, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

As US and NATO troops entered Afghanistan in 2001, reconstruction assistance teams came to Afghanistan, and the international community has spent more than $ 130 billion to rebuild Afghanistan over the years. This study aimed to investigate the role of external assistance in socio-economic development of Afghanistan, considering nine indicators of socio-economic development as dependent variables and evaluated them in the light of theories of modernization and dependency schools and secondary data analysis. The results of the hypotheses test, analyzed by SPSS software, showed that the relationship between the independent variable of external aid and GDP variables, per capita income, life expectancy, education, population growth and human development, is significant and positive, whereas the relationship between external aid and variables of Security and Drug Reduction improvement, proved insignificant. The impact of independent variable on unemployment rate was negative. Therefore, foreign aids did not improve Security, Unemployment and Drug Abuse in Afghanistan; but it improved access to Educational and Health services.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Aid
  • Economic Development
  • Social Development
  • Afghanistan

مراجع

-      آرزو، عبدالغفور (1389)؛ افغانستان و جامعه مدنی؛ کابل: نشر وزارت امورخارجه.
-      ازکیا، مصطفی و غلامرضا غفاری (1393)؛ جامعه­شناسی توسعه؛ تهران: انتشارات کیهان.
-      الهی، همایون (1382)؛ کمک خارجی و توسعه­نیافتگی؛ تهران: قومس.
-      تمنا، فرامز (1387)؛ سیاست ­خارجی آمریکا در افغانستان؛ تهران: پژوهشکده مطالعات ­راهبردی.
-      تودارو، مایکل (1378)؛ توسعه اقتصادی در جهان­ سوم؛ ترجمۀ دکترغلامعلی فرجادی؛ تهران: بازتاب.
-      رفیع‌پور، فرامرز (1377)؛ توسعه و تضاد؛ تهران: سهامی ­انتشار.
-      سِن، آمارتیا (1382)؛ توسعه به‌مثابه آزادی؛ ترجمه دکتر وحید محمودی؛ تهران: دانشکده مدیریت.
-      طالبان، محمدرضا (1389)؛ جامعه­شناسی سیاسی­ کلان؛ تهران: جامعه‌شناسان.
-   عباسی، ابراهیم و مجید رنجبردار (1390)؛ «کمک­های مالی ایران به افغانستان: اهداف و آثار اقتصادی»، فصلنامه روابط خارجی؛ سال ­سوم، ش 3، ص 195 تا 229.
-      عضدانلو، حمید (1384)؛ آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه­شناسی؛ تهران: نشر نی.
-      قانون اساسی جمهوری اسلامی ­افغانستان (1382)؛ «مجموعه قوانین»؛ کابل: نشر کمیسیون حقوق­ بشر افغانستان.
-      محمدپور، احمد (1392)؛ روش­تحقیق کیفی: ضد روش؛ ج 1، تهران: جامعه‌شناسان.
-      منشور سازمان ملل متحد (1945)؛ ضمیمه ­کتاب: شورای امنیت و سازمان ملل متحد (1337)؛ محمدعلی انصاری؛ تهران: نشر ابن­سینا).
-      هینز، جفری (1393)؛ مطالعات توسعه؛ ترجمه رضا شیرودی و جواد قبادی؛ تهران: نشر آگه.
 
-      Crawford, Neta (2016) Update on the Human Costs of War for Afghanistan and Pakistan: 2001 to mid-2016, Watson institute, Brown University, (Jan 18, 2018), www.watson.brown.edu/costofwar/files/cow/imce/paper/2016.
-      Hossain, Basharat (2014) The Effect of Foreign Aid on the Economic Growth of Bangladesh, Journal of Economics and Development Studies, June 2014, Vol.2, No.2, PP. 93-105.
-      Kamal Abouraia, Mahmoud (2014) Impact of Foreign Aid in Economic Dveleopment of Developing Countries: A Case Of Philipines, European Journal of Business and Social Sciences, Vol.3, No.4, PP 166-180, July 2014.
-      Kaplan, Seth, D (2008) Fixing Fragile States: A New Paradigm for Development, West Port, London, Green Wood Publishing.
-      Livingston, Ian.S & Halon, Michael.O (2012) Brookings: Afghanistan Index (Report), Jan 17, 2018, www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/index20120930.pdf
 
-      Mbah, Stella & Amassoma, Ditimi (2014) the Linkage between Foreign Aid and Economic Growth in Nigeria, International Journal of Economic Practices and Theories, Vol.4, No.6, 2014.
-      Oxfam (2009) Q & A on aid in Afghanistan (Feb 16 2018), www.oxfamamerica.org/explore/stories/q-a-on-aid-in-afghanistan
-      Radelet, Steven (2006) A Primer on Foreign Aid, Center Global Development, www.cgdev.org
-      Reci, Amarda (2014) Advantages and Disadvantages of Foreign Assistance in Albania, Foram Scietiae Oeconomia, Vol. 2, No.3, Pp 123-132.
-      Sigar (2017) Quarterly Report to the United States Congress, July 30, 2017, www.sigar.mil
-      Sigar (2014) Special Report, (Oct 2014), www.sigar.mil
-      The Asia Foundation (2015) A Survey of the Afghan People: Afghanistan in 2015, www.asiafoundation.org/resources/pdfs/AFG2015
-      Totakhail, Mohammad Lateef (2011) Foreign Aid and Economic Development in Afghanistan (Analysis of German assistance to Afghanistan with reference to the Paris Declaration on Aid Effectiveness), A thesis submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Public Policy, University of Erfurt, Germany.
-      UNAMA (2017) Afghanistan: Protection of Civilians in armed conflict, (Jan 17, 2018), www.unama.unmissious.org/site/default/files/.
-      UNAMA (2016) Afghanistan: Protection of Civilians in armed conflict, (Jan 17, 2018), www.unama.unmissious.org/site/default/files/.
-      UNDP (2017), Data, (Oct 13, 2017), www.hdr.undp.org/en/data/Afghanistan
-      UNDP (2016) Data, (Jan 29, 2018), www.hdr.undp.org/en/countries/profiles/AFG
-      UNDP (2015), About Afghanistan, www.af.undp.org/content/afghanistan/en/home
-      UNODC (2017) Afghanistan Opium Survey 2017: Cultivation and Production, (Nov 2017), www.unodc.org/document
-      UNODC (2015) Afghanistan Opium Survey 2015: Socio-economic analysis, (March 2015), www.unodc.org/document
-      Web site: NATO (2017) Resolute Support Mission (Report), Jan 17 2018, www.nato.int/nato_static_FL2014/pdf/pdf2017_05_RSM
-      Web site: The New York Times (2015) Afghan Minerals, Another Failure (News), May 27, Page A22, (Oct 25, 2017).
-      World Bank (2017) Data, www.worldbank.org/data/afghanistan
 
-      اداره مرکزی احصائیه افغانستان (1396)؛ «برآورد نفوس کشور»؛ به‌روزرسانی: 18/10/1396 www.cso.gov.af/fa.
-      _________ (1396ب)؛ «سروی وضعیت زندگی در افغانستان 1395 (شش ماه اول)»؛ به‌روزرسانی: 09/08/1396 www.cso.gov.af/fa.
-   _________ (1395)؛ «تعداد پوهنتون­ها و استادان تحصیلات عالی 1381 تا 1395»؛ به‌روزرسانی: 21/10/1396 www.cso.gov.af/fa/page/socio-statistics/higher-education
-      _________ (1395ب)؛ «وضعیت زنان و مردان در افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 07/08/1396 www.cso.gov.af/content/files/survey
-      _________ (2011)؛ «زنان و مردان در افغانستان 2011؛ به‌روزرسانی: 13/08/1396   www.cso.gov.af/fa
-      کمیسیون حقوق ­بشر افغانستان (1396)؛ «گزارش وضعیت حقوق اقتصادی- اجتماعی سال 1394 تا 1395»؛ به‌روزرسانی:
 10/11/1396www.aihrc.org.af/Media/files/researchreport/dari/1396 
-   _________ (1395)؛ «گزارش تلفات افراد ملکی در افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 27/10/1396 www.aihrc.org.af/media/files/researchreport/dari/1395/
-      بودجه ملی افغانستان (1396)؛ «بودجه­ 1396»؛ به‌روزرسانی: 11/09/1396  www.mof.gov.af/fa/documents/category/budget
-      بانک جهانی (1396)؛ «گزارش اقتصادی افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 19/10/1396  www.documents.woldbank.org
-      _________ (1395)؛ «گزارش اقتصادی افغانستان»، به‌روزرسانی: 19/10/1396 www.documents.woldbank.org
-   بانک جهانی و وزارت اقتصاد (2017)؛ «پیشرفت در معرض خطر: گزارش تحلیل وضعیت فقر در افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 02/11/1396www.documents.worldbank.org/curated/en 
-      معینیت سوادآموزی (1395)؛ «استراتژی ملی سوادآموزی»؛ به‌روزرسانی: 02/08/1397 www.ldmoe.gov.af/blog/category
-      ‌‌‌‌‌‌‌‌‌_________ (1395ب)؛ «گزارش آمار و احصائیه سوادآموزی»؛ به‌روزرسانی: 02/08/1397  www.ldmoe.gov.af/blog/category
-      سیگار (2015)؛ «گزارش ربع­وار به کانگرس آمریکا»، اکتبر2015؛ به‌روزرسانی: 27/10/1396 www.sigar.mil
-      _________ (2014)؛ «راپور ربع­وار به کانگرس ایالات­ متحده»، اکتبر2014؛ به‌روزرسانی: 23/10/1396 www.sigar.mil
-   وب­سایت بی­بی­سی (1396)؛ «نتایج آزمون کنکور سال1396 افغانستان اعلام‌شد(خبر)»؛ به‌روزرسانی: 24/10/1396 www.bbc.com/persian/afghanistan-40762340  
-      ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌_________ (2016)؛ «توافق بروکسل: 15میلیارد دلار طی چهار­ سال آینده به افغانستان کمک‌خواهدشد (خبر)»؛ به‌روزرسانی:
07/10/1396www.bbcpersian.com/afghanistan/37561812 
-      وب­سایت دویچه وله (2011)؛ «تحصیلات­ عالی افغانستان جان ­تازه گرفته­است (خبر)»؛ به‌روزرسانی:24/10/1396 www.p.dw.com/P/13JNU
-      وزارت تحصیلات­ عالی (1396)؛ «پوهنتون­ها و مؤسسات تحصیلات­ عالی»؛ به‌روزرسانی: 03/11/1396 www.mohe.gov.af/per/universitises
-      _________ (1395)؛ «استراتژی جندر در تحصیلات ­عالی افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 03/11/1396 www.mohe.gov.af/fa
-      وزارت صحت­ عامه (1391)؛ «گزارش سال1391»؛ به‌روزرسانی: 29/10/1396 www.moph.gov.af/content/media/   
-      وزارت مالیه (1391)؛ «گزارش همکاری­های انکشافی برای افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 24/07/1396 www.mof.gov.af/fa
-      _________  (1389)؛ «گزارش همکاری­های انکشافی برای افغانستان»؛ به‌روزرسانی: 24/07/1396 www.mof.gov.af/fa
-وزارت معارف (1396)؛ «گزارش­ها»؛ به‌روزرسانی: 09/10/1396
 www.moe.gov.af/fa/page/1831/3031  
یوناما (2015)؛ «گزارش سالانه درمورد محافظت افراد ملکی در منازعات مسلحانه»؛ به‌روزرسانی:  27/10/1396 www.unama.unmissious.org/site/default/files/

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 خرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 22 خرداد 1397
  • تاریخ پذیرش: 21 مرداد 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار