بررسی ریشه‌‌های داخلی نواقتدارگرایی در آسیای مرکزی در چارچوب الگوی نئوپاتریمونیالیستی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان

2 دانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان

چکیده

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و نابودی تام‌‌گرایی کمونیستی، زمینه برای تقویت دموکراسی در جمهوری‌‌های تازه‌استقلال‌یافته مهیا شد. تدوین قوانین اساسی مبتنی‌بر انتخابات آزاد، از اتمام دوران اقتدارگرایی در این جمهوری‌‌ها حکایت‌داشت اما در فاصله سال‌‌های 1991 تا 2000، الگویی جدید از اقتدارگرایی در منطقه تکوین‌یافت به‌طوری‌که در آغاز هزاره سوم، شکلی نوین از اقتدارگرایی در هر پنج جمهوری آسیای‌ مرکزی، حاکم شده‌بود؛ اکنون با گذشت بیش از دو دهه از استقلال این کشورها، روند یادشده، همچنان تداوم‌دارد. این مقاله با بررسی الگویِ جدید اقتدار‌‌گرایی در آسیای مرکزی درپی پاسخ به این پرسش است که «ریشه‌‌های درونی نواقتدارگرایی در آسیای مرکزی چیست؟»؛ «نواقتدارگرایی در آسیای مرکزی، پدیده‌‌ای چندوجهی است که پس‌زمینه‌‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد»؛ هریک از ابعاد یادشده، به چند زیرشاخه تقسیم‌بندی‌ و با استفاده از نظریه نئوپاتریمونیالیسم بررسی‌شده‌است. با توجه به اینکه ازبکستان و ترکمنستان، وخیم‌‌ترین وضعیت اقتدارگرایانه را در آسیای مرکزی دارند، در مقاله پیش‌‌رو بر این دو کشور، بیشتر تمرکزشده‌است. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده، با استفاده از منابع کتابخانه‌‌ای و فضای مجازی تدوین‌شده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study of the Internal Roots of Neo-Orientalism in Central Asia In the context of the neo-patrimonialist model

نویسندگان [English]

  • Ehsan Falahi 1
  • Mohammad Ali Basiri 2
1 Ph.D student of International Relations, University of Isfahan
2 Associate Professor of International Relations, University of Isfahan
چکیده [English]

With the collapse of the Soviet Union and the collapse of Communist totalitarianism, the path was paved for the strengthening of democracy in the newly independent republics. The constitution of free elections meant the end of authoritarian rule in these republics, but between 1991 and 2000, a new pattern of authoritarianism emerged in the region, with a new form of authoritarianism prevailing in all five Central Asian republics at the beginning of the third millennium. Now, more than two decades after the independence of these countries, the process continues. This article examines the question of "what are the intrinsic roots of neo-authoritarianism in Central Asia?"; "Neo-authoritarianism in Central Asia is a multifaceted phenomenon that has political, economic, and social backgrounds"; The aforementioned have been subdivided into several subdivisions and investigated using the theory of neo-patrimonialism. Since Uzbekistan and Turkmenistan have the worst authoritarian situation in Central Asia, there is a further focus on the two countries in this article. The methodology of this research is descriptive-analytical, using library and cyberspace resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • neo-patrimonialism
  • democracy
  • Central Asia

مراجع

-   آدمی، علی (1384)؛ انقلاب‌های رنگی؛ نقش عوامل درونی یا دخالت نیروهای بیرونی، موسسه مطالعات ایران و اوراسیا ( ایراس)، دوره 1، شماره 3-6.
-   اُمیدی، علی؛ احسان فلاحی و زهرا آقامحمدی (1394)؛ «تأثیر سیاست خارجی ترکمنستان بر اقتصاد آن» فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز؛ دوره 21، ش 91.
-      بشیریه، حسین (1386)؛ جامعه‌شناسی سیاسی؛ چ 14، تهران: نشر نی.
-      روزنامه جمهوری اسلامی ایران (1395)؛ ستون جهت اطلاع، یکشنبه 6 تیر 1395.
-      ساموئل، هانتینگتون (1371)؛ سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی؛ ترجمه محسن ثلاثی؛ تهران: نشر علم.
-      سیف‌‌زاده، سید حسین (1375)؛ «بحران و ساختار تعارضات در آسیای مرکزی»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز؛ دوره 2، ش 15.
-   شیرخانی، محمدعلی و کانستنتین داناپولوس (1377)؛ «رابطه لشگری-کشوری در دوران بعد از حکومت‌‌های خودکامه درآسیای مرکزی»، مجله حقوق ‌‌و علوم ‌‌سیاسی؛ دوره 42، ش 1.
-   شیرمحمدی، طاهر و جواد طالعی (2011)؛ رهبران آسیای میانه و رواج شدید کیش شخصیت، دویچه‌‌وله فارسی، قابل دسترسی در: http://www.dw.com/fa-ir/a-15585355، تاریخ دسترسی، 16/8/1395.
-   عزیزی، حمیدرضا (1394الف)؛ زمینه‌های داخلی و خارجی اقتدارگرایی در آسیای مرکزی، ایراس، قابل دسترسی در: http://iras.ir/images/docs/files/000000/nf00000962-1.pdf، تاریخ دسترسی: 8/8/1395.
-   عزیزی، حمیدرضا (1394ب)، زمینه‌‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اقتدارگرایی در آسیای مرکزی، ایراس، قابل دسترس در: http://www.iras.ir/fa/doc/article/950، تاریخ دسترسی، 29/8/1395.
-      عطایی، فرهاد (1387)؛ «هویت ملی و ملت‌باوری در آسیای مرکزی»، فصلنامه سیاست؛ ش 6.
-   کاظمی، حجت و مریم نظامی (1391)؛ «زمینه‌‌های تاریخی شکل‌‌گیری بحران‌‌های قوم‌‌گرایی، محلی‌‌گرایی و بنیادگرایی در آسیای مرکزی»، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی؛ سال ششم، ش 14.
-      کولایی، الهه (1384)؛ «زمینه‌‌های بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی؛ ش 67.
-      وبر، ماکس (1374)؛ اقتصاد و جامعه؛ ترجمه عباس منوچهری و دیگران؛ تهران: مولی.
2-       Bader, Max (2010), The Curious Case of Political Party Assistance in Central Asia, OSCEAcademy Bishkek Kyrgyzstan, Available in PDF at: http://w.osce-academy.net/upload/file/osce_academy_paper.pdf, Accessed on: 17 January 2017.
-       Beacháin, Donnacha (2009), Tulip Revolution, Kyrgyzstan, in Immanuel Ness (ed), International Encyclopedia of Revolution and Protest, Blackwell Publishing.
-       Bohr, Annette (2012), Turkmenistan, in Nations in Transit2012, Freedom House.
-       BTI (2016a), "Uzbekistan Country Report", Available at: http://www.bti-project.org/en/reports/country-reports/detail/itc/UZB/, Accessed on: 13 January 2017.
-       BTI (2016b), "Turkmenistan Country Report", Available at: http://www.bti-project.org/en/reports/country-reports/detail/itc/TKM/, Accessed on: 14 January 2017.
-       Eisenstaedt, Shmuel (1973), Traditional patrimonialism and modern neopatrimonialism, London: Sage Publications.
-       Erdmann, Gero& Engel, Ulf (2006), Neopatrimonialism Revisited– Beyond a Catch-All Concept, German Institute of Global and Area studied (GIGA), Working paper.
-       Erdmann, Gero& Engel, Ulf (2007), “NeopatrimonialismReconsidered: Critical Reviewand Elaboration of an ElusiveConcept”, Commonwealth & Comparative Politics, Vol. 45, No. 1.
-       Fisun, Oleksandr (2012), Rethinking Post-Soviet Politics from a Neopatrimonial Perspective", The Journal of Post-Soviet Democratization, Vol. 20, No. 2.
-       Freedom House (2015), Freedom in world 2015, Available at:https://freedomhouse.org/report/freedom-world/freedom-world 2015#.WHafaBsrI2w, Accessed on: 17, July, 2016.
-       Freedom House (2016a), Nations in Transit 2016, Available at: https://freedomhouse.org/report/nations-transit/nations-transit-2016, Accesed on 11 January 2017.
-       Freedom House (2016b), Turkmenistan 2016, Available at:https://freedomhouse.org/report/nations-transit/2016/turkmenistan, Accessed on: 11 January 2017.
-       Freedom House (2016c), Uzbekistan 2016, Available at: https://freedomhouse.org/report/nations-transit/2016/uzbekistan, Accessed on: 18 january 2017.
-       GAN (2016), Turkmenistan Corruption Report, business anti-corruption PORTAL, Available at: http://www.business-anti-corruption.com/country-profiles/turkmenistan, Accessed on: 12 January 2017.
-       Giersch, Carsten (2012), Preparing for Leadership Succession – Political Risk Scenarios in Central Asia, Global Risk Affairs, Available at: http://www.globalriskaffairs.com, Accessed on: 16 July 2016.
-       Global Security (2013), Uzbekistan - Political Parties, Available at: http://www.globalsecurity.org/military/world/centralasia/uzbek-political-parties.htm, Accessed on 17 January 2017.
-       Isaacs, Rico (2015), Charismatic Routinization and Problems of Post-Charisma Succession in Kazakhstan, Turkmenistan and Uzbekistan, Studies of Transition States and Societies, Vol. 7, No. 1.
-       Khazanov, Anatoly (2010), "Authoritarianism and its consequences in ex Soviet Central Asia", in Robert L. Canfield & Gabriele Rasuly-Paleczek (ed), Ethnicity, Authority, and Power in Central Asia New games great and small, New York: Routledge.
-       Kuru, Ahmet (2002), “The Rentier State Model and Central Asian Studies: The Turkmen Case”, Alternatives: Turkish Journal of International Relations, Vol. 1, No. 1.
-       Laruelle, Marlene (2012), “Discussing neopatrimonialism and patronal presidentialism in the Central Asian context”, Demokratizatsiya, Vol. 20, No. 4.
-       Lewis, David (2012), “Understanding the Authoritarian State: Neopatrimonialism in Central Asia”, Brown Journal of World Affairs, Vol. XIX, No. 1.
-       Li, He (2015), Political Thought and China’s Transformation, Palgrave Macmillan.
-       Lipovsky, Igor (1996), “The Awakening of Central Asian Islam”, Middle Eastern Studies, Vol. 32, No. 2.
-       Melvin, Neil J (2004), Authoritarian Pathways in Central Asia: AComparison of Kazakhstan, the Kyrgyz Republic and Uzbekistan, in YaacovRoi (ed), Democracy and Pluralism in Muslim Eurasia, London & New york: Frank Cass.
-       Milanovic, Branko (2003), "Is inequality in Africa really different?",World Bank Policy Research Working Paper, No. 3169.
-       Muno, Wolfgang (2010), Conceptualizing and measuring clientelism, In Paper to be presented at the workshop on Neopatrimonialism in Various World Regions, GIGA German Institute of Global and Area Studies, Hamburg.
-       Nawaz, Farzana (2008), Corruption and resource distribution inneopatrimonial systems, U4 Expert Answer Report.
-       OECD (2015), Anti-Corruption Reforms in Uzbekistan, Paris: organisation for economic co-operation and development.
-       Olcott, Marhta Brill (1992), “Central-Asia Post-empire Politics”, ORBIS-A Journal of world affairs, Vol. 36, No. 2.
-       Omelicheva, Mariya Y (2016), "Authoritarian legitimation: assessing discourses of legitimacy in Kazakhstan and Uzbekistan", Central Asian Survey, Vol. 35, No. 4.
-       OSCE (2014), Turkmenistan Parliamentary Elections, Warsa: OSCE/ODIHR Election Assessment Mission Final Report
-       Sirojjon, Berdikulov (2015), Formation of Multiparty System in Uzbekistan, 1985-2014, Himalayan and Central Asian Studies, Vol. 19, No 3/4.
-       Snyder, Richard (1992), “Explaining Transitions from Neopatrimonial Dictatorships”, Comparative Politics, Vol. 24, No. 4.
-       Spechler, Martin C (2008), The Political Economy of Reform in Central Asia, New York: Routledge.
-       Starr, Frederick (2006), Clans, Authoritarian Rulers, and Parliaments in Central Asia, Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program, Johns Hopkins University.
-       Wittfogel, Karl (1967), Oriental despotism A comparative study of total power, New Haven & London: Yale university press.
-   این اثر با مشخصات روبه‌رو به فارسی ترجمه‌شده‌است: کارل، ویتفوگل (1392)؛ استبداد شرقی بررسی تطبیقی قدرت تام؛ ترجمه محسن ثلاثی؛ تهران: نشر ثالث.
-       Ziegler, Charles E (2010), "Civil society, political stability, and state power in Central Asia:cooperation and contestation", Democratization, Vol. 17, No. 5.
-       Ziegler, Charles E (2016), "Great powers, civil society and authoritarian diffusion in Central Asia", Central Asian Survey, vol. 35, No. 4.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اردیبهشت 1396
  • تاریخ بازنگری: 11 آذر 1396
  • تاریخ پذیرش: 18 تیر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار