تبیین رابطه اعتماد سیاسی با مشروعیت سیاسی با تأکید بر نقش میانجی مشارکت سیاسی (مورد مطالعه جوانان 15 تا 29 ساله شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی گروه علوم سیاسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

چکیده

مشروعیت کیفیتی است که قدرت خالص را به‌صورت اقتدار قانونی درمی‌آورد و تضمین می‌کند که نه به دلیل ترس بلکه بر اساس وظیفه از آن اطاعت شود. ازاین‌رو مشروعیت سیاسی محصول میزانی از رضایت، مشارکت و اعتماد شهروندان به سیستم سیاسی محسوب می‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین رابطه اعتماد سیاسی با مشروعیت سیاسی با تأکید بر نقش میانجی­گری مشارکت سیاسی است. بدین منظور از نمونه 388 نفری منتخب از جوانان شهر مشهد به روش نمونه‌گیری خوشه­ای چندمرحله­ای استفاده شد. برای تائید روایی و پایایی پژوهش از انواع تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا، روایی واگرا، پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ بهره برده شد. یافته­ها نشان داد، میان اعتماد سیاسی و مشروعیت سیاسی بر اساس میانجی­گری مشارکت سیاسی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. به این معنا که نتایج نشان می‌دهد سطوح بالای اعتماد سیاسی به مشروعیت سیاسی و ارتقا آن در میان جوانان شهر مشهد کمک می‌کند. همچنین در این رابطه نتایج پژوهش اهمیت بالای نقش میانجی­گر مشارکت سیاسی به‌عنوان یکی از پایه‌های اساسی ارتقا مشروعیت سیاسی را از نظر آحاد مردم به‌ویژه جوانان نشان می‌دهد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explaining the Relationship Between Political Trust and Political Legitimacy with an Emphasis on the Mediating Role of Political Participation (Case Study of 15-29-Year-Old Youths in Mashhad)

نویسندگان [English]

  • Daniyal Kamali Deljoo 1
  • Hassan Shamsini Ghiasvand 2
  • Asadollah Athari Meryan 3
1 Student, Department of Political Science, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Takestan Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
3 Assistant Professor, Islamic Azad University, Takestan Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Legitimacy is a quality that transforms pure power into legal authority, ensuring compliance not out of fear, but out of a sense of duty. Therefore, political legitimacy is considered the result of citizens' satisfaction, participation, and trust in the political system. The aim of this study is to examine and explain the relationship between political trust and political legitimacy, with a particular emphasis on the mediating role of political participation. For this study, a sample of 388 youths was selected from the city of Mashhad using multi-stage cluster sampling. To ensure the validity and reliability of the research, we employed confirmatory factor analysis, convergent validity, divergent validity, composite reliability, and Cronbach's alpha. The findings indicate a significant positive relationship between political trust and political legitimacy, mediated by political participation. In other words, the results indicate that high levels of political trust contribute to political legitimacy and its promotion among the youth in Mashhad. Additionally, the research findings highlight the significant role of mediators in political participation as a fundamental basis for enhancing political legitimacy from the perspective of the general public, particularly among the youth.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Legitimacy
  • Political Participation
  • Political Trust
  • Youth
  • Mashhad City

مراجع

  • ابراهیمی، قربانعلی؛ بابازاده بانی، علی و گتابی، حسین (1390)، «بررسی تأثیر اعتماد سیاسی بر مشارکت سیاسی: (مطالعه دانشجویان عضو تشکل‌های انجمن اسلامی و بسیج دانشجویی دانشگاه‌های مازندران و صنعتی نوشیروانی بابل)»، فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، سال 2، شماره 4: 63-82.
  • ادریسی افسانه، محمد ابراهیم همتی و ابوالفضل ذوالفقاری (1398) «بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش به فرهنگ دموکراتیک (موردمطالعه شهروندان شهرستان سمنان)»، دو فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، شماره 2.
  • افتخاری، اصغر؛ غلامعلیان، امیر و طاهری، سلیمان (1398)، «تأثیرات جنگ نرم غرب بر مشروعیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، شماره 87: 159-178.
  • امینی، علی‌اکبر و خسروی، محمدعلی (1389)، «تأثیر فرهنگ سیاسی بر مشارکت سیاسی زنان و دانشجویان»، فصلنامه مطالعات سیاسی، 2(7)، 127-142.
  • بیتهام، دیوید (1382)، مشروع سازی قدرت، ترجمه محمد عابدی اردکانی، چاپ اول، یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
  • پورسعید، فرزاد (1383)، «فرآیند مشروعیت‌یابی در نظام جمهوری اسلامی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 7، شماره 26: 719-745.
  • تاجیک، محمدرضا (1398)، زیست جنبش: این جنبش یک جنبش نیست، تهران: نشر نگاه معاصر.
  • حبیب‌پور گتابی، کرم و موسوی خورشیدی، سید حمیدرضا (1395)، «رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی شهروندان قم»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، 16(62)، 359-392.
  • حسینی زاده، سید محمدعلی (1397)، «تأملی بر مبانی مشروعیت نظام سیاسی»، فصلنامه سیاست، دوره 48، شماره 2: 327-346.
  • حیدری، سیامک (1387)، عوامل مؤثر بر اعتماد سیاسی به حکومت (در بین جوانان دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • خانباشی، محمد و زاهدی، شمس­السادات (1390)، «از اعتماد عمومی تا اعتماد سیاسی (پژوهشی پیرامون رابطه اعتماد عمومی و اعتماد سیاسی در ایران)»، نشریه دانشگاه تربیت مدرس، دوره 15، شماره 4: 73-95.
  • دوست محمدی، حسین و اختیاری امیری، رضا (1398)، «توسعۀ سیاسی؛ بحران مشروعیت و کارآمدی در ایران و حکمرانی خوب»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال 3، شماره 10: 91-123.
  • دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت‌نامه دهخدا، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، جلد 18، چاپ دوم، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  • راش، مایکل (1390)، جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
  • روسو، ژان ژاک (1366)، قرارداد اجتماعی، ترجمه منوچهر کیا، چاپ سوم، تهران: انتشارات گنجینه.
  • زنگنه قاسم‌آبادی، زهرا (1394)، «بررسی مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران در طی سال‌های 1360 تا 1384 بر اساس الگوی ماکس وبر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، به راهنمایی محمد عابدی اردکانی، دانشکده علوم انسانی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه یزد.
  • سردارنیا، خلیل‌الله و بدری، کورش (1400)، «سنجش و تحلیل رابطه بین هویت و اعتماد سیاسی: مطالعه موردی کرمانشاه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال پنجم، شماره 4، دوره 19: 89 -112.
  • سریع­القلم، محمود (1389)، فرهنگ سیاسی ایران، چاپ اول، تهران: مؤسسه نشر فرزان روز.
  • سید امامی، کاووس و منتظری مقدم، رضا (1391)، «نقش فرهنگ اعتماد و عملکرد نهادهای سیاسی در ایجاد اعتماد سیاسی»، نشریه پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره 7، شماره 4: 189- 216.
  • شادلو، عباس و کرم پور، رزا (1394)، «تحلیل رابطه بین کارآمدی و مشروعیت دولت جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر نظریه کلاوس اوفه»، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال سوم، شماره 9: 141-159.
  • شایگان، فریبا (1386)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر اعتماد سیاسی»، فصلنامه دانش سیاسی، سال 4، شماره 1: 179-153.
  • صادقیان هاجر؛ مسعودنیا حسین، نساج حمید و رهبرقاضی محمود رضا (1400) «تبیین رابطه احساس محرومیت نسبی با رضایت‌مندی سیاسی (موردمطالعه جوانان 18 تا 35 ساله ساکن شهر اصفهان)»، دو فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام.
  • عبدالحسین زاده، شراره؛ حسینی، علی و بهرامی، سیامک (1402)، «سنجش کارآمدی سیاسی در دولت روحانی بر اساس شاخص‌های حاکمیت قانون و مشروعیت قوه مجریه، سیاست پژوهی اسلامی- ایرانی»، سال 2، شماره 1: 82-61.
  • فیرحی، داوود (1377)، «مفهوم مشارکت سیاسی»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی، سال 1، شماره 1: 69-38.
  • فیرحی، داوود (1390)، دین و دولت در عصر مدرن، جلد 2، تهران: انتشارات رخداد نو.
  • قائدی، محمدرضا (1398)، «ارزیابی مشارکت سیاسی و شناسایی تعیین‌کننده‌های آن در جوامع شهری مطالعه موردی: شهر لامرد، استان فارس»، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 9، شماره پیاپی 36: 107-118.
  • کامل­السعید، مصطفی و مارتین، لی نور جی (1383)، «مشروعیت و امنیت در کشورهای عربی: چهره جدید امنیت در خاورمیانه»، ترجمه قدیر نصری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • کرامت، فرهاد و علی پور، حسین (1399)، «مؤلفه‌های مشروعیت سیاسی از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، شماره 28: 223-236.
  • کمالی دلجو، دانیال و داوودی، علی‌اصغر (1395)، «سنجش تأثیر فساد مالی بر اعتماد سیاسی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
  • گروه مطالعاتی امنیت (1387)، تهدیدات قدرت ملی، شاخص‌ها و ابعاد، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • لیپست، سیمور (1383)، دایرة‌المعارف دموکراسی، ترجمه کامران قانی و دیگران، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  • محمدزاده راوندی، مهدی؛ مهکویی، حجت و نیازی، محسن (1402)، «تحلیل الگوی فضایی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی انتخابات در ایران»، فصلنامه آمایش محیط، سال 16، دوره 60، 93-114.
  • مصفا، نسرین (1401)، «جشن‌های سلطنتی و مشروعیت سیاسی: مطالعه موردی ایران عصر پهلوی»، فصلنامه دولت پژوهی، سال هشتم، شماره 3: 1-222.
  • ملکی، علی (1397)، «مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران: تعدد تفسیرها، چالش‌ها و راهکارها»، سیاست متعالیه، سال ششم، شماره 91:
  • نش، کیت و اسکات، آلن (1388)، راهنمای جامعه‌شناسی، ترجمه محمدعلی قاسمی و قدیر نصری. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • نصری، قدیر (1390)، درآمدی نظری بر امنیت جامعه‌ای، مفاهیم مؤلفه‌ها و نظریه‌ها، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • نصری، قدیر و مرسلی، فاطمه. (1398)، «شکاف‌های اجتماعی نوپدید و تحلیل مشروعیت سیاسی؛ با تمرکز بر روندهای راهبردی در ‌ایران امروز (1396 تا 1406)»، جستارهای سیاسی معاصر، سال 10، شماره 1:109-129.
  • نوربخش، سید مسعود (1397)، نحوه تأثیر مصرف رسانه‌ای سیمای جمهوری اسلامی ایران، شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان و شبکه‌های اجتماعی در مشارکت سیاسی شهروندان تهران، رساله دکتری علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • نیازی، محسن (1398)، مشارکت سیاسی از نظریه تا عمل، تهران: انتشارات نقد فرهنگ.
  • واعظی، احمد و موسوی، سید غلامرضا (1391)، «پژوهشی در کارآمدی نظام جمهوری اسلامی»، نشریه علوم سیاسی، دوره 15، شماره 59: 7-34.
  • وهاب‌زاده دهخوارقانی، رامین (1401)، «متغیرهای تأثیرگذار بر کاهش یا افزایش مشارکت سیاسی از دوره هفتم تا سیزدهم انتخابات ریاست جمهوری»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی رجب ایزدی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تبریز.
  • یزدانی، هانیه (1399)، «بررسی میزان مشارکت سیاسی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه تبریز و عوامل اجتماعی مرتبط با آن سال تحصیلی 99/1398»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین بنی‌فاطمه، رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه تبریز.
  • یوسفی، علی (1382)، «تأملی مسئله­‌گرا در نتایج سنجش مشروعیت سیاسی دولت در سه شهر تهران، مشهد و یزد»، مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره 1، شماره 1: 57-85.
  • Amossy, R. (2022). "Constructing political legitimacy and authority in discourse". Argumentation et Analyse du discours, (28).
  • Braun, D. (2012). "Trends in political trust in new European democracies. Decline or increase? Implications for established democracies". Innovative Democracy Working Paper Series, 1(2), 1-23.
  • Bretzer, Noreen, Ylva (2002), "How can Institution Better Explain Political Trust than Capitals do?" Ph.d theses, University of Gothenburg.
  • Coen, D., & Katsaitis, A. (2022). "Governance, accountability, and political legitimacy: who participates in the European parliament’s committee hearings (ECON 2004–2014)". Journal of European Integration, 44(4), 475-491.
  • Hosain Aziz, Maha (2019). "Future World Order", Published by Amazon KDP.
  • Petrarca, C. S., Giebler, H., & Weßels, B. (2022). "Support for insider parties: The role of political trust in a longitudinal-comparative perspective". Party Politics, 28(2), 329-341.
  • Van’t Riet, J., & Van Stekelenburg, A. (2022). "The Effects of Political Incivility on Political Trust and Political Participation: A Meta-Analysis of Experimental Research". Human Communication Research, 48(2), 203-229.
  • Wong, T. K. Y., Wan, P. S., & Hsiao, H. H. M. (2011). "The bases of political trust in six Asian societies: Institutional and cultural explanations compared". International Political Science Review, 32(3), 263-281.
  • Yang, H. C., & DeHart, J. L. (2016). "Social media use and online political participation among college students during the US election 2012". Social Media+ Society, 2(1), 2056305115623802.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 17 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 10 مهر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار