نقش ادبیات در بازنمایی ارزش‌های جنبش‌های اسلامی: مطالعه موردی بازنمایی انقلاب اسلامی در جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه شاهد

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شاهد.

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد

چکیده

این مقاله به بررسی نقش ادبیات در بازنمایی ارزش‌های انقلاب اسلامی می‌پردازد. در این مقاله، دو رمان جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان، نوشته خانم سیمین دانشور و نحوه بازنمایی ارزش‌های انقلاب اسلامی در آنها بررسی‌شده‌اند؛ درواقع، پرسش اصلی این پژوهش، این است که ارزش‌های انقلاب اسلامی چگونه در این دو رمان بازنمایی‌شده‌اند. این پژوهش به روش تحلیل محتوای کیفی و با مقوله‌بندی ارزش‌های انقلاب اسلامی انجام‌شده‌است. نتیجه این تحلیل نشان‌می‌دهد که بعد سیاسی و فرهنگی انقلاب اسلامی هریک با پنج عبارت (7/35)، بیشترین میزان بازنمایی را به خود اختصاص‌داده‌اند و پس از آن، بعد اقتصادی با سه مطلب (4/21) در مرتبه بعدی قراردارد؛ بنابراین می‌توان‌گفت که در رمان دوجلدی جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان، براساس مفهوم انقلاب اسلامی، بیشتر روی بعد فرهنگی و سیاسی تأکیدشده‌است. مؤلفه عدم توجه به ساختار مذهبی جامعه با سه عبارت (4/21)، بیشتر از سایر مؤلفه‌ها مورد تأکید قرارگرفته‌است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of Literature in Representation of Islamic Movements (Case study: Representation of Islamic Revolution in Wandering Island and Wandering Cameleer)

نویسندگان [English]

  • Ali Morshedi Zad, 1
  • S.H Khalilollahi, 2
  • H Naghipour 3
1 Assistant professor of political science, Shahed University
2 Assistant professor of Persian literature, Shahed University.
3 . M.A. in sociology of Islamic Revolution, Shahed University
چکیده [English]

This papers describes the role of literature in representation of Islamic movements. Two novels of Wandering Island and Wandering Cameleer written by Simin Daneshvar and Representation of Islamic Revolution in them were reviewed. The main question is that how Islamic revolution values are represented. This survey had been conducted by content qualitative analysis and categorization of Islamic revolution values. Findings show that political and cultural dimensions of Islamic revolution had the highest values of representation (35.7) and economic dimension was at the third place(21.4). Therefore it could be stated that in two novels of Wandering Island and Cameleer the emphasis was on political and cultural dimensions. Disregard to religious structure of society (21.4) was focused more than the others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic revolution representation
  • Islamic values representation
  • Wandering Island
  • Wandering cameleer

مراجع

- منابع فارسی
-      آزاد ارمکی، تقی و شهرام پرستش (1383)؛ «ادبیات داستانی و سرنوشت جامعه‌شناسی در ایران»، نامه علوم اجتماعی؛ ش 23، خرداد.
-      اسکارپیت، روبر (1374)؛ جامعه‌شناسی ادبیات؛ ترجمه مرتضی کتبی؛ تهران: سمت.
-      اکبری شلدره‌ای، فریدون (1382)؛ درآمدی بر ادبیات داستانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی؛ تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-      ایرانیان، جمشید (1358)؛ واقعیت اجتماعی و جهان داستان؛ تهران: امیر کبیر.
-      بشیریه، حسین (1387)؛ انقلاب و بسیج سیاسی؛ تهران: دانشگاه تهران.
-      بیکر، ترز ال (1377)؛ نحوه انجام تحقیقات اجتماعی؛ ترجمه هوشنگ نایبی؛ تهران: انتشارات روش.
-      تیلور، استن (1388)؛ علوم اجتماعی و انقلاب‌ها؛ ترجمه علی مرشدی‌زاد؛ تهران: انتشارات دانشگاه شاهد
-      تیلی، چارلز (1385)؛ از بسیج تا انقلاب؛ ترجمه علی مرشدی‌زاد؛ تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
-      جمعی از نویسندگان (1368)؛ انقلاب اسلامی و چرایی و چگونگی رخداد آن؛ قم: معارف.
-      خرمشاد، محمدباقر (1377)؛ فوکو و انقلاب اسلامی ایران: معنویت‌گرایی در سیاست، پژوهشنامه متین؛ ش 1، ص 209 تا 224.
-      دانشور، سیمین (1372)؛ جزیره سرگردانی؛ تهران: خوارزمی.
-      ---------- (1380)؛ ساربان سرگردان؛ تهران: خوارزمی.
-      دوورژه، موریس (1362)؛ روش های علوم اجتماعی؛ ترجمه خسرو اسدی؛ تهران: امیر کبیر.
-      رایف، دانیل و دیگران (1381)؛ کاربرد تحلیل محتوای کمی در تحقیق؛ ترجمه مهدخت بروجردی علوی؛ تهران: سروش.
-      روحانی، سید حمید (1371)؛ نهضت امام خمینی؛ ج 3، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-      زرافا، میشل (1386)؛ جامعه‌شناسی ادبیات داستانی؛ ترجمه نسرین پروینی؛ تهران: سخن.
 
-      ساروخانی، باقر (1372)؛ روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-      فراتی، عبدالوهاب (1377)؛ رهیافت نظری بر انقلاب اسلامی (مجموعه مقالات)؛ قم: معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی.
-      گر، تد رابرت (1377)؛ چرا انسان­ها شورش‌می­کنند؟؛ ترجمه علی مرشدی‌زاد؛ تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 
-      هانتینگتون، ساموئل (1370)؛ سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی؛ ترجمه م. ثلاثی؛ تهران: علم.
-      هولستی، ال (1373)؛ تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی؛ ترجمه نادر سالارزاده امیری؛ تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
 
 
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 اسفند 1392
  • تاریخ بازنگری: 23 آذر 1392
  • تاریخ پذیرش: 21 مرداد 1393

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار