بررسی جایگاه حوزه مطالعات انقلاب اسلامی در نظام آموزش عالی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد

2 دانشیار علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد

چکیده

نظام تعلیم و تربیت در هر جامعه‌ای از ارکان مهم آن جامعه محسوب می­­شود. بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نظام تعلیم و تربیت ایران متناسب با اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی دچار تغییر و تحول شده و به‌نوبه خود از اهمیت و جایگاه ویژه­­ای در جامعه برخوردار است. این مقاله به دنبال شناخت جایگاه حوزه مطالعات انقلاب اسلامی در نظام آموزش عالی ایران و در پی پاسخ به این سؤال اصلی است که این حوزه مطالعاتی چه جایگاهی در نظام آموزش عالی ایران دارد؟ برای پاسخ به این سؤال و سؤال‌های فرعی مربوط تلاش شده است از روش کیفی تحلیل اسنادی استفاده شود. برای جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف از ابزار فیش‌برداری بهره گرفته شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق ابتدا به نهادها و ساختارهای کلان متصدی در حوزه مطالعات انقلاب اسلامی نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اشاره شده است. سپس قوانین و سیاست‌گذاری‌های کلان نظام آموزشی کشور مثل سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران، سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، نقشه جامع علمی کشور، قانون برنامه پنجم توسعه و سند تحول بنیادین کشور دراین‌باره مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه در ارتباط با ساختارها و تشکیلات آموزشی و پژوهشی مرتبط با فعالیت­­های حوزه مطالعات انقلاب اسلامی، به مصادیقی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی اشاره شده است. در انتها برنامه‌ها و رشته­­های آموزشی مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین برخی فعالیت‌های پژوهشی حوزه مطالعات انقلاب اسلامی مورد مطالعه قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Position of Islamic Revolution Studies in Iranian Higher Education System

نویسندگان [English]

  • Ferdows Abdollahi 1
  • Z ghafrai 2
1 Shahed University
2 shahed university
چکیده [English]

The education system in every society is one of the most important pillars of that society. After the Islamic Revolution, the education system of Iran has changed. This article seeks to understand the position of Islamic Revolution Studies in Iranian higher education system and to answer the main question of what position does this field of study have in Iranian higher education system? To answer this question, the qualitative method of document analysis has been attempted. Fishery tools were used to collect data from various sources. Based on the findings of the research, the major institutions and structures involved in Islamic Revolution studies such as the Supreme Council of the Cultural Revolution, the supreme leadership institution in universities and the Ministry of Science, Research and Technology, are first mentioned. Then the laws and policies of the major educational system of the country, such as the visionary vision of the Islamic Republic of Iran, the policies of the Supreme Leader, the comprehensive scientific plan of the country, the Fifth Development Plan Act and the fundamental reform document of the country are discussed. Following is a list of universities and educational institutions and institutes related to the activities of the Islamic Revolution's studies in the field of education and research. Finally, the curricula and courses of undergraduate, postgraduate, and doctoral studies as well as some research activities in the field of Islamic Revolution studies have been studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • Higher Education System
  • Interdisciplinary Studies
  • Structure and Organization
  • Programs and fields
-        اسماعیلی محمدجواد، شجاعی زند علیرضا، (1395)، «جایگاه تحلیل گفتمان در بررسی اندیشه انقلاب اسلامی»، جامعه‌شناسی تاریخی، شماره 1.
-        برزگر ابراهیم، (1387)، «تاریخچه، چیستی و فلسفه پیدایی علوم میان‌رشته‌ای»، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، شماره 1.
-        برنامه درسی دوره دکتری تاریخ انقلاب اسلامی: مصوب شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی در ششصد و پنجاه یکمین جلسه مورخ 19/8/ 1386.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد تاریخ انقلاب اسلامی، مصوب 378 جلسه مورخه 3/5/1378 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-    برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی: مصوب سیصد و شصت و پنجمین جلسه 24/8/ 1377 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد مدرسی معارف اسلامی: مصوب پانصد و سی و یکمین جلسه 5/10/1383 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی تاریخ: مصوب سیصد و سی و سومین جلسه 23/10/1375 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی جامعه‌شناسی: مصوب پانصد و سی و یکمین جلسه 28/8/1368 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی حقوق: مصوب یک‌صد و دهمین جلسه 23/9/1394 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی: مصوب هشت‌صدمین جلسه 4/4/1391 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره کارشناسی علوم سیاسی: مصوب یک‌صد و چهلمین جلسه 3/7/1396 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
-        برنامه درسی دوره مقطع دکتری مدرسی معارف اسلامی: شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی، در پانصد و پنجاه و ششمین جلسه مورخه 22/5/1384.
-    برنامه درسی دوره مقطع دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی: شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی، در هشتصد و سی پنجمین جلسه مورخه 9/4/92.
-        پناهی، محمدحسین. (1385)، «اثر انقلاب اسلامی ایران در نظریه‌های وقوع انقلابات»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، شماره 21.
-        ذوعلم، علی (1393)، «فلسفه مطالعات انقلاب اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 36.
-        سمتی، هادی، (1377). «وضعیت کنونی حوزه مطالعات انقلاب»، پژوهشنامه متین، شماره 1.
-    عبدالله، عبدالمطلب (1394)، «بررسی و تحلیل مراکز مطالعات انقلاب اسلامی ایران در دانشگاه‌های آمریکا»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، شماره 31.
-    غفاری هشجین، زاهد، آقایی، محمد. (1395)، «نگاهی به رشته مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی به‌مثابه یک دوره میان‌رشته‌ای»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره 19.
-        منوچهری عباس، (1387)، «انقلاب و مطالعات میان رشته‌ای»، مجله پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، شماره 5.