مطالعه علل توقف فعالیت های حزب جمهوری اسلامی از منظر جامعه شناسی احزاب سیاسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

احزاب سیاسی از طریق اجرای کارکردهایی مثل انتقال خواسته های مردم به حاکمیت ، تربیت نیروهای سیاسی برای اداره کشور و نهادمند کردن رقابت سیاسی قانونی در تحقق توسعه سیاسی به ایفای نقش می پردازند. از سوی دیگر دلایل متعدد سیاسی ،اقتصادی،فرهنگی، و عملکرد نخبگان سیاسی و حزبی در ناکامی احزاب سیاسی در ایفای نقش خود اثرگذار هستند. مقاله حاضر به دنبال بررسی این سوال اصلی است که علل شکل گیری حزب جمهوری اسلامی و نقش آن در مساله تحزب در ایران چیست و بر اساس روش تحلیل داده های تاریخی فرضیه اصلی زیر را به آزمون گذاشته است که حزب جمهوری اسلامی برای حفاظت از انقلاب اسلامی و جلوگیری از انزوای نیروهای مذهبی در جامعه انقلابی به وجود آمد و در تثبیت نظام سیاسی جدید و تاسیس نهاد های انقلابی ، تدوین قانون اساسی، رقابت با احزاب سیاسی غیر ولایی وتربیت نیروهای سیاسی لازم برای اداره کشور نقش بسیار مهمی ایفا کرد، اما فراگیر و جبهه ای بودن آن ، نحوه عضوگیری، عدم دقت و سخت‌گیری در پایبندی اعضا به اهداف مرامنامه حزب، شهادت اولین و مؤثرترین دبیرکل حزب - آیت‌الله بهشتی- ، ناهمگونی تفکر و آمال نخبگان حزبی مخصوصاً شورای مرکزی آن ، و در نهایت دوگانگی در شیوه تعامل حزب با قوه مجریه در کنار سایر علل، حزب مذکور را با ناکامی در استمرار فعالیت خود مواجه ساخت و تجربه تلخ دیگری در حیات احزاب سیاسی ایران را رقم زد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the establishment and suspension of the activities of the Islamic Republic Party

نویسنده [English]

  • Akbar Ashrafi
Assistant Professorof political science, Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Tehran South Branch.
چکیده [English]

Political parties through the implementation of functions such as transfer of the sovereignty of the people, training to run the country''s political forces and institutionalizing the political competition, fulfill their role in political development.
various political, economic, and cultural reasons and some political elites operations are the reasons in failure of the political parties in their effective roles.
Meanwhile the reasons for the failure of political parties in Iran, in this paper, the establishment of the Islamic Republic Party and the closure of its activities have been studied.slamic Republican Party during the almost ten years of activity, was able to achieve many of its objectives, especially early in the Islamic Revolution in establishing the new political system and the establishment of revolutionary institutions, the constitution, political forces and training for the country has played a very important role, but on the other hand surround and front of it, how to recruit, lack of precision and rigor in compliance to the goals of the party manifesto, party Secretary-General of the testimony of the first and most effective - Ayatollah Beheshti, the diversity of thought and aspirations of the elite In particular, the Central Council of the party, and finally the dichotomy in the way of interaction with other causes of the party executive, the party''s failure to meet the continued activity of bitter experience in the life of political parties at once.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political parties
  • the Islamic Republic Party
  • dynamic jurisprudence
  • traditional jurisprudence
  • political factions in Iran