گفتمان سیاسی دولت‌ احمدی‌نژاد و تأثیر آن بر تعاملات بازرگانی خارجی ج.ا.ایران و اتحادیه اروپا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به تبیین الگوی تأثیر گفتمان سیاسی بر تعاملات بازرگانی خارجی ایران و اتحادیه اروپا در دولت احمدی‌نژاد (1384 تا 1392) می‌پردازد. روش تحقیق مورد استفاده، روش آمیخته (کیفی و کمی) است. به­طوری که در این مقاله برای ارائه مدل از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد استفاده گردید و با روش نمونه‌گیری هدفمند با 10 نفر از خبرگان حوزه گفتمان سیاسی و روابط بین‌الملل و سیاست خارجی ج. ا. ایران مصاحبه شده و نتایج با استفاده از سه مرحله کدگذاری (باز، انتخابی و محوری) تحلیل و مورد تفسیر قرار گرفت. سپس مدل ارائه‌شده در مرحله کیفی به ‌صورت کمی آزمون گردید. نتایج این پژوهش تأثیر مقوله‌های «سیاست‌خارجه هنجارشکنانه نظام موجود بین‌الملل»، «سیاست‌خارجه شرق‌گرا»، «دیپلماسی مردم‌محور» و «تأکید بر حقوق هسته‌ای» بر بعد سیاست خارجه تهاجمی و دیپلماسی مردم‌محور و همچنین تأثیر مقوله‌های «ایستادگی انقلابی (انقلابی­گری)» و «معنویت‌گرایی» و «عدالت‌محوری» بر بعد آرمان‌گرایی را در دولت احمدی‌نژاد مورد تأیید قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ahmadinejad's political discourse and its impact on foreign trade interactions between Iran and the European Union

نویسندگان [English]

  • VAHID khashei 1
  • mohammad mansour pormola 2
1 university
2 Ph.D. student
چکیده [English]

This paper aims to explain the pattern of the effect of political discourse on foreign trade interactions between Iran and the European Union in the Ahmadinejad government. The research method is mixed (qualitative and quantitative). In this research, qualitative method (data theorizing theory) was used first for presenting the model. Interview with 10 Iranian experts in the field of political discourse and international relations and foreign policy of Iran was conducted using a targeted sampling method and Results are analyzed and interpreted using three coding steps (open, selective, and axial). At this stage, the statistical population consisted of 150 experts from the Ministry of Foreign Affairs. Using simple random sampling, 108 of them were selected as samples. A confirmatory factor analysis has been used to examine the effects expressed in the model. The results of this study emphasized the effects of the components of the "anti-politicism of the international system ", "eastern-oriented foreign policy", "people-centered diplomacy" and "emphasis on nuclear rights" on the dimension of aggressive foreign policy and people-centered diplomacy, as well as the effects of the components of "revolutionary stand-up" and "spirituality and justice on the idealistic dimension of Ahmadinejad's government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • political discourse
  • foreign trade interactions
  • aggressive foreign policy
  • popularist diplomacy
  • idealism
-   احمدی‌نژاد، محمود (1386)، «گردهمایی سفیران و رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور»، روزنامه ایران،  دو‌شنبه ۲۲ مرداد ۱۳۸۶، شماره ۳۷۱۱.
-     ازغندی، علیرضا (1389)، جهت‌گیری در سیاست‌خارجی ایران، تهران: قومس.
-     تاجیک، محمدرضا (1383)، گفتمان، پاد گفتمان و سیاست، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
-   جعفری، علی‌اکبر، جانباز، دیان (1395)، «تنوع گفتمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و وجوه دیپلماسی نوین هسته‌ای»، پژوهش‌های راهبردی سیاست، شماره 16، صص 121-93.
-   حاتمی، عباس و فرزاد کلاته (1393)، «دولت در پیرامون و پیرامون در دولت؛ سندروم‌های در هم تنیدگی اقتصاد، سیاست و اجتماع»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 63.
-   حسینی میرعبدالله و زورار پرمه (1388)، «ارزیابی ‌و برآورد ظرفیت‌های تجاری کالایی دوجانبه ایران با کشورهای ‌عضو اتحادیه اروپا»، دانش و توسعه، شماره 28.
-     خالوزاده، سعید (1393)، واکاوی روابط ج.ا.ایران و اتحادیـه اروپـا؛ پیشـنهادات و راهکارهای عملی به‌منظور تعامل سازنده، تهران: اندیشه و تدبیر.
-     خالوزاده، سعید و توحید افضلی (1390)، «رویکردهای اتحادیه اروپا در قبال اروپا»، تدوین بهزاد احمدی لفورکی، تهران: موسسه ابرار معاصر تهران.
-   دهقانی فیروزآبادی جلال، عطائی، م (1394)، «تحلیل گفتمانی سیاست هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد از هژمونی تا افول»، پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل، شماره 14، صص 58-22.
-     دهقانی فیروزآبادی، جلال (1386)، گفتمان اصول‌گرایی عدالت‌محور در سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد. دانش سیاسی،3(1).
-     دهقانی فیروزآبادی، جلال و فیروزه دادفر (1389)، الگوهای صدور انقلاب در سیاست‌خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه امام صادق.
 
-   رضایی، علیرضا (1387)، «تبیین دوره‌های سیاست‌های خارجی ج.ا.ایران از منظر تئوری‌های روابط بین‌الملل»، فصلنامه راهبرد، سال شانزدهم، شماره 48، ص 83-100.
-     روحانی، حسن (1391)، «گفتمان امام خمینی (ره) پیرامون امنیت ملی و سیاست خارجی»، فصلنامه راهبرد، شماره 65.
-     سریع القلم، محمود (1379)، سیاست‌خارجی جمهوری اسلامی ایران، بازبینی نظری و پارادایم ائتلاف، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
-   سنائی، اردشیر، رحمتی مقدم، رومیسا (1394)، «روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم»، مطالعات روابط بین‌الملل، شماره 29، صص145-178.
-   سینائی، وحید و سمیه زمانی (1391)، «بررسی نقش دولت و مجلس در تغییر سیاست‌های اقتصادی ایران مطالعه موردی: برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1368-1372)»، دوفصلنامه دانشنامه حقوق اقتصادی (دانش وتوسعه سابق)، سال نوزدهم، شمارة 2.
-     شیخ‌عطار، علیرضا (1385)، «همراهی دیپلماسی و اقتصاد در همکاری‌های منطقه‌ای ج.ا.ایران»، همشهری دیپلماتیک، شماره سوم.
-   صحرائیان، عبدالمجید (1389)، «بررسی عوامل مؤثر بر جهت‌گیری سیاست خارجی دولت خاتمی و محمود احمدی‌نژاد»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی حاکم قاسمی، قزوین دانشگاه آزاد.
-     طباطبائی، سیدعلی (1388)، «بایسته‌های دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در عصر جهانی‌شدن».
-   گلشن‌پژوه، محمودرضا (1391)، ارزیابی تأثیر متغیر حقوق بشر در روابط ایران و اتحادیه اروپا، تجارت خارجی و چشم‌اندازها، تهران: موسسه فرهنگی ابرار معاصر.
-   متقی، ابراهیم (1392)، بازیابی نقش جدید در سیاست جهانی: دیپلماسی در نیویورک؛ پیامدهای منطقه‌ای و بازتاب­های بین‌المللی. ر. ک به سایت www.did.ir.
-     متکی، منوچهر (1385)، «سیاست خارجی دولت نهم، یک سال بعد»، مرکز تحقیقات استراتژیک خاورمیانه، شماره 13.
-     ملکی، عباس (1382). فرآیند تصمیم‌گیری در سیاست‌خارجی ایران، مجله راهبرد، شماره 27.
-     موحد، محمدعلی (1386)، خواب آشفته نفت: دکتر مصدق و نهضت ملی ایران، جلد اول و دوم. تهران: انتشارات کارنامه.
-     مولانا، حمید و محمدی، منوچهر (1387)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی‌نژاد، تهران: نشر دادگستر.
-     همایون کاتوزیان، محمدعلی (1391) ایران، جامعه کوتاه‌مدت و 3 مقاله دیگر، ترجمه عبدالله کوثری، تهران: نشر نی.
-   همایون کاتوزیان، محمدعلی (1386)، اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه: محمدرضا عزیزی و کامبیز حسینی، تهران: نشر مرکز.
-     هومن، حیدرعلی (1385)، راهنمای عملی پژوهش کیفی، تهران: سمت.
-   واعظی، حسن (1393)، کامیابی­ها و ناکامی­های توسعه در ایران. نقش دولت‌های پنجم تا یازدهم در توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور سال‌های 1368 تا 1392، تهران: نشر هرمس.
 
-      Arikan, Pinar (2014), “Change in Foreign Policy of Iran Under Rouhani Government and It's Reflections in Domestic Politics”, ORSAM Review of Regional Affairs, March, No.1.
-      Beblawi, H. and G. Luciani  (1987) “The Rentier State, London”, Croom Hel.
-      Bill, J. and C. Leiden (1984) “Politics in the Middle East”, Boston, Little Brown.
-      Ehteshami, A., & Mahjoob, Z. (2008). Iran and the Rise of its Neoconservatives. New York: I. B. Tauris & Co Ltd.
-      “European and Iranian foreign and security policy interests, and a changing Middle East”. Journal of Palgrave Commucations,Article number: 16080 (2016)
-      Farsi, Jahangir & Moradi, Mohammad Ali & A, Jandoust & moghimi esfandabadi, Hossein. (2016). “Structural Factors Affecting International Trade Growth in Iran. Business and Economics Journal. 7. 10.4172/2151-6219.1000235.
-      Gasiorowski, Mark (Summer 2007), "The New Aggressiveness in Iran's Foreign Policy", Middle East Policy, vol.x17. no. 2.
-      Hunter, S. (2010). Iran’s foreign policy in the post-Soviet era: resisting the new international order. California: greenwood publishing group.
-      Mahdavi, H.(1970)  "Patterns And Problems of Economic Development in Rentier States The Case of Iran ", in: M. A. Cook (ed.), Studies In The  Economic History of The Middle East FromThe Rise of Islam To The Present Day, Oxford, Oxford University Press.
-      Seeberg,P.(2016). "The EU and the international sanctions against Iran: A Changing Middle East and the European and Iranian Foreign and Security Policy Interests", in https://portal.findresearcher.sdu.dk/en/publications/the-eu-and-the-international-sanctions-against-iran-a-changing-mi
-      Strauss, Anselm L.  and Corbin, Juliet (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, SAGE Publications.
-      Van Dijk,Teun A.(2008). Discourse and Context: A Sociocognitive Approach, Cambridge,Cambridge University Press.