بررسی افراط‌گرایی و اعتدال‌گرایی در جنبش اخوان‌المسلمین مصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد

2 کارشناس ارشد علوم سیاسی از دانشگاه یزد

چکیده

چکیده
اعتدال و افراط از موضوع‌های اساسی جنبش‌های اسلامی معاصر هستند؛ به بیان ساده، جنبش‌های اسلامی معاصر، اغلب به اعتدال یا افراط گرایش‌داشته‌اند یا در حال نوسان میان این دو طیف بوده‌اند. یکی از بزرگ‌ترین جنبش‌های اسلامی معاصر، اخوان‌المسلمین مصر است؛ به‌نظرمی‌رسد، این جنبش نیز از زمان تأسیس در سال 1928 تاکنون، میان اعتدال و افراط در نوسان بوده‌است؛ بر این اساس، پرسش اصلی این پژوهش، بررسی دلایل گرایش جنبش اخوان‌المسلمین مصر به اعتدال و افراط است. چارچوب نظری این مقاله، برآمده از نظریه «اقدام جمعی» حمید احمدی (متغیرهای خشونت‌زا و متغیرهای کنترل‌کننده) بوده‌است؛ فرضیه مقاله نیز، این است که برخی عوامل، مانند «تأثیر رهبران در هدایت جنبش‌های اسلامی به افراط و اعتدال، زمینه‌های تاریخی درگیری‌های مذهبی، سکولاریسم و فشار و سرکوب»، به‌عنوان علل تسهیل‌کننده در گرایش به افراط‌گرایی این جنبش، مؤثر بوده‌اند و مواردی نظیر اصلاحات اقتصادی، مشارکت سیاسی، فعالیت علنی جنبش و انسجام قومی و مذهبی، ازجمله عواملی هستند که موجب کنترل افراط‌گرایی و گرایش به اعتدال این جنبش شده‌اند؛ روش مقاله نیز، توصیفی- تحلیل است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey of Extremism and Moderationism in the Ekhvan Al –Moslemin Movement in Egypt

نویسندگان [English]

  • M.A Tavana, 1
  • M Mirhosseini 2
1 Assistant professor of political science, University of Yazd
2 M.A. of political science, University of Yazd
چکیده [English]

The subject of extravagance and temperance is one of the most important subjects of contemporary Islamic movement. Therefore, this essay surveys the causes of tension of Islamic movement to temperance and extravagance. In fact the main question in the investigation is the survey of the causes of tension of Islamic movement from extravagance to temperance? It was used from the method of analysis of qualitative content for answering to this question and the better understanding of the subject. As the hypothesis this investigation tries to demonstrate the factors such as the influence of the leaders in guidance of Islamic movements to extravagance and temperance , the historical backgrounds of religious conflicts, secularism and strain and suppression as the causes of facilitating in tension to extravagance that have fundamental role and the factors such as economic reformations, political partnership, public activity of movement were caused to control extravagance and tension to the temperance. The case study in this essay is Ekhvan Almoslemin of Egypt

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Movements
  • Ekhvan Al –Moslemin
  • Moderationism
  • Extremism
  • Egypt
- منابع فارسی
-      احمدی، حمید (1390)؛ جامعه‌شناسی سیاسی جنبش‌های اسلامی؛ تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
-      __________ (1384)؛ «جنبش‌های اسلامی و خشونت در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ سال دوازدهم، ش 1، ص 31 تا 56.
-      __________ (1377)؛ «آینده جنبش‌های اسلامی در خاورمیانه و ارائه چارچوب نظری»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ ش 14و15، ص 55 تا 94.
-      برزگر، ابراهیم (1386)؛ «چارچوبی مفهومی برای فهم تحولات سیاسی مصر»، پژوهش‌های حقوق و سیاست؛ سال نهم، ش 22، ص 204 تا 252.
-      حسینی، مختار(1381)؛ برآورد استراتژیک مصر؛ تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
-   حافظیان، محمدحسین (1387)؛ «مشکلات اقتصادی و چشم‌انداز بی‌ثباتی سیاسی در مصر»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ سال پانزدهم، ش 3و4، ص 95 تا 120.
-      دکمجیان، هرایر (1390)؛ اسلام در انقلاب: جنبش‌های اسلامی معاصر در جهان عرب؛ ترجمه حمید احمدی؛ تهران: انتشارات کیهان.
-      ذوالفقاری، سید محمد (1389)؛ «جریان اخوان‌المسلمین در خاورمیانه»، پژوهش‌های منطقه‌ای؛ ش 3، ص 105 تا 129.
-   سردارنیا، خلیل‌الله (1390)؛ «تحلیل ساختاری و کنش‌گرا بر چرایی تثبیت حکومت اقتدارگرا در مصر (از 1900 تا ژانویه 2001)»، فصلنامه روابط خارجی؛ سال سوم، ش 2، ص 105 تا 131.
-   صلاح، محمد (1380)؛ «ناگفته‌های جنبش‌های رادیکال اسلامی»، قسمت اول، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ ترجمه سید محمد بجنوردی؛ سال هشتم، ش 28، ص 115 تا 140.
-      صفوی، خسرو و بهمن آقایی (1365)؛ اخوان‌المسلمین؛ تهران: انتشارات رسام.
-      عشماوی، محمد سعید (1987)؛ الاسلام السیاسی، قاهره.
-      فلاح‌زاده، محمدهادی (1384)؛ جمهوری عربی مصر؛ تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
-      قوام، سید عبدالعلی (1386)؛ اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل؛ تهران: انتشارات سمت.
-      کوپل، ژیل (1366)؛ پیامبر و فرعون (جنبش‌های نوین اسلامی در مصر)؛ ترجمه حمید احمدی؛ تهران: انتشارات کیهان.
-      کدیور، جمیله (1373)؛ مصر از زاویه دیگر؛ تهران: انتشارات اطلاعات.
-      کریم‌نیا، حمید (1388)؛ «موقعیت مصر در مواجهه با سنت و لیبرالیسم»، فصلنامه مطالعات آفریقا؛ ص 64 تا 109.
-   کامپانا، ژوئل (1377)؛ «دولت جامعه مدنی و اسلام‌گرایی در خاورمیانه: اخوان‌المسلمین از رویارویی تا همکاری»، ماهنامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی؛ ترجمه حمید احمدی؛ ش 127و128، ص 46 تا 59.
-   مسعودنیا، حسن و سارا نجف‌پور (1387)؛ «اخوان‌المسلمین مصر: از بنیادگرایی اسلامی تا مشارکت دموکراتیک»، رهیافت‌های سیاسی و بین المللی؛ ش 15، ص 141 تا 164.
-      میشل، ریچارد (1386)؛ تاریخ اخوان‌المسلمین از آغاز تا امروز؛ ترجمه هادی خسروشاهی؛ ج 1، تهران: نشر مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.
-      ________ (1387)؛ تاریخ اخوان‌المسلمین از آغاز تا امروز؛ ترجمه هادی خسروشاهی؛ ج 2، تهران: نشر مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.
-      محمد، ابراهیم و دیگران (1384)؛ اخوان‌المسلمین مصر؛ تهران: نشر مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.
-      موسی­الحسینی، اسحاق (1375)؛ اخوان‌المسلمین بزرگ‌ترین جنبش اسلامی معاصر؛ ترجمه هادی خسروشاهی؛ تهران: انتشارات اطلاعات.
-      نقیب‌زاده، احمد (1391)؛ درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی؛ تهران: انتشارات سمت.
-   نبوی، سید عبدالامیر (1384)؛ «اسلام سیاسی در مصر: گذار به حداقل‌گرایی سیاسی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ سال دوازدهم، ش 41، ص 57 تا 86.
-   نیاکوئی، امیر و ضیاءالدین صبوری (1390)؛ «احزاب و فرهنگ سیاسی  مختلف در مصر (با تأکید بر جریانات اسلام‌گرا)»، پژوهش‌های روابط بین‌الملل؛ سال اول، ش 1، ص 207 تا 235.
-      هوسمی، علیرضا (1383)؛ «شکل­گیری، اهداف و استراتژی اخوان‌المسلمین»، مجله دانش­پژوهان؛ سال سوم، ش 5، ص 64 تا 71 .
-   یزدانی، عنایت‌الله، طالب ابراهیمی و یوسف جعفری (1391)؛ «بازتاب انقلاب اسلامی بر جنبش اخوان‌المسلمین سوریه»، فصلنامه علمی - پژوهشی انقلاب اسلامی؛ سال نهم، ش 28، ص 253 تا 274.
2-  منابع انگلیسی
-     Ball, Alen (1951), Modern Politics and Government, London: Oxford University press.
-     Blaydes, lisa (2011), Elections and Distributive Politics in Mubarak's Egypt, Cambridge University Press.
-     Dalacoura, Keterina (2007), Islam, Liberalism and Human Rights: Implications for International Relation, London: L.B. Tauris.