بازنمایی مفهوم "استکبار جهانی" در گفتمان دفاعی امام خمینی (ره) از جهان اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی گروه اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی

چکیده

امام خمینی (ره) در گفتمان دفاعی خود برای تحقق اهداف کلان امنیتی- دفاعی دارالاسلام (جهان اسلام) از شیوه تصویرسازی یا بازتولید و بازنمایی «دیگری» به مثابه دشمن و بیگانه استفاده‌کرد. در این روش امام خمینی (ره) با دیگرسازی استکبار، سطح ملی امنیت و سطح امنیت و دفاع از جهان اسلام را به سطح فراملی یا بین‌المللی آن پیوند زد. دفاع از دارالاسلام در گفتمان دفاعی ایشان فقط شامل سرزمین نمی‌شود، بلکه دفاع از کیان و حوزه اسلام، دفاع از مسلمانانی است که موردحمله و تهاجم قرارگرفته‌اند، همچنین دفاع از هجوم بر خود و دفاع از مظلومان و مستضعفانِ موردتجاوز است. هدف اصلی این پژوهش نشانه‌شناسی عناصر، استعاره‌ها و اجزای بازنمایی و دیگرسازی استکبار در گفتمان دفاعیِ (معطوف به جهان اسلام) امام خمینی (ره) در سه سپهر فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است. سؤال اصلی این پژوهش آن است که استکبار به مثابه «دیگری» در گفتمان دفاعی ایشان به چه صورت بازنمایی می‌شود. برای ارائه پاسخ به این سؤال، از روش تحلیل گفتمان با اتکاء بر آثار امام خمینی (ره) استفاده‌شده‌است. در این نوشتار با تأکید بر نشانه‌شناسی تلاش‌شده‌است بازنمایی استکبار در اندیشه دفاعی او بر اساس "نمایش دیگری" یا "بازنمایی دیگری" در دیدگاه استورات هال بررسی‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Representation of Global Arrogance in Imam Khomeini’s Defense Discourse

نویسندگان [English]

  • Seyed Sadrodin Moosavi Jashni 1
  • Masood Daroodi 2
1 Asistant Professor of Political science at Imam Khomeini and Islamic Revolution Research Center
2 M.A. in Political Thought of Islam, Imam Khomeini and Islamic Revolution Research Center
چکیده [English]

In order to defend the abode of Islam (world of Islam), Imam Khomeini in his defense discourse, used the method of imaging and representation of other as enemy or alien. In this method, Imam Khomeini by otherization of the arrogance, connected the national level of security and the level of security and defense of the world of Islam to its transnational and international levels. The defense of the abode of Islam in Imam Khomeini’s defense discourse did not merely include the territory, but also protection of the dignity and field of Islam, protection of the Muslims under attack, defense against any attack and defense of the oppressed people who are under attack. The main objective of the present paper is to semantological study of elements, metaphors and components of representation and otherization of arrogance in Imam Khomeini’s defense discourse (with regard to Iran and the world of Islam) in three fields: political, economic and cultural. The main question of the present paper is: How is arrogance as other represented in Imam Khomeini’s discourse? In order to answer the above question, discourse analysis has been used and the data have been garnered from Imam Khomeini’s works. Attempts have been made to analyze Imam Khomeini’s representation of arrogance in his defense discourse within the framework of the representation of other in accordance with the notion of Stewart Hall.

کلیدواژه‌ها [English]

  • world of Islam
  • Imam Khomeini
  • representation defense discourse
  • other
 
- ادیب‌‌زاده، مجید (1384)، زبان، گفتمان و سیاست خارجی، تهران: اختران.
- استادی، رضا (1370)، «مشایخ امام خمینی (ره)»، کیهان فرهنگی، سال ششم.
- اسمارت، بری (1385)، میشل فوکو، مترجمان: حسن چاووشیان و لیلاجوافشانی، تهران: اختران.
- اسمیت، ف (1383)، درآمدی بر نظریه فرهنگی، مترجم حسن پویان، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- اسمیت،رامان؛ ویدوسون، پیتر (1387)، راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه: عباس مخبر، چاپ چهارم، تهران: طرح نو.
- مرشدی زاد، علی (1387)، انقلاب مشروطه، تهران: امیرکبیر.
- غفاری، زاهد (1391)، «تئوری توطئه در ایران»، حضور، دوره سوم، شماره2.
- امین، حسن (1378)، «نظام بین‌الملل و جمهوری اسلامی ایران»،  نامه پژوهش، سال 3 و4، ش 12- 13.
- پین، مایکل (1379)، بارت، فوکو،آلتوسر، مترجم پیام پزدانجو، تهران: نشر مرکز.
- تاجیک، محمدرضا (1380)، مقدمه‌ای بر استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: فرهنگ گفتمان.
- توحدی، علی‌اصغر، (1378)، قرائت امام خمینی (ره) از سیاست، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی.
- حجازی، محمدرضا، (1375)، «امام خمینی و شرایط اجتهاد لازم و کافی در دنیای کنونی»، ماهنامه حضور، شماره 11.
- حسینی‌زاده، محمدعلی (1384)، «تحلیل گفتمان و تحلیل سیاسی»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 28.
- حسینی، حسین (1371)، «سیاست دفاعی، چارچوبی برای تحلیل»، مجله سیاست دفاعی، سال اول.
- {امام} خمینی، روح‌الله ( 1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
- {امام} خمینی، روح‌الله (1383)، چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
- {امام} خمینی، روح‌‌الله (بی‌تا)، تحریرالوسیله، قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 2جلدی.
- دریفوس، هربرت؛ رابینو، پل (1385)، میشل فوکو: فراسوی ساختارگرایی و هرمنوتیک، مترجم حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
- زونیس، ماروین (1370)، شکست شاهانه، ترجمه عباس مخبر، تهران: طرح نو.
- زهدی، یعقوب (1386)، «مقایسه سیاست دفاعی با راهبرد دفاعی و دکترین دفاعی»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال پنجم، شماره 17.
- سلطانی، علی‌‌اصغر (1384)، قدرت، گفتمان و زبان، تهران: نشر نی.
- سهرابی، محمد (1384)، سیری در اندیشه دفاعی امام خمینی (ره)، تهران: عروج.
- شاهجویی، محمدامین (1379)، بنیان مرصوص امام خمینی (ره) در بیان و بنیان آیت ا... جوادی آملی، تهران: اسراء.
- صدوقی، مرادعلی (1382)، «ماهیت و روش شناسی توین راهبرد دفاع ملی»، فصلنامه راهبرد دفاعی. سال اول، شماره 1.
- قادری، علی (1375)، «امام خمینی (ره) در پنج حوزه معرفت سیاسی»، حضور، شماره 18.
- قاضی‌زاده، کاظم (1375)، «جلوه‌هایی از توجه به زمان و مکان در اجتهادات فقهی امام خمینی (ره)»، حضور، ش 16.
- گراهام، آلن (1385)، رولان بارت، مترجم پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
- لاکلائو، ارنستو. (1385). واسازی، عمل گرایی، هژمونی در: دیکانستراکشن و پراگماتیسم. ویراسته شنتال موفه. مترجم  شیوا رویگریان. تهران: گام نو.
- متقی، ابراهیم (1383)، «ابعاد سخت‌افزاری و نرم‌افزاری جنگ‌های جدید و امنیت ملی ج.ا. ا.»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال دوم، شماره پنجم.
- متقی، ابراهیم، (1385)، آمریکا، هژمونی شکننده، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
- مهدی‌زاده، سید محمد ( 1387 )، رسانه‌ها و بازنمایی، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
- میلنر،آ؛ برایت، ج (1385)، درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، مترجم جمال محمدی، تهران: نشر ققنوس.
- نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی- امنیتی، تهران: سنا.
- هال، استوارت (1386)، غرب و بقیه: گفتمان و قدرت (مجموعه فهم جامعه مدرن)، مترجم محمود متحد، تهران: نشر آگاه.
2- منابع لاتین
- Barker, C. (2003), Cultural Studies: Theory and Practice.London: Sage Publication.
- Fillion, R. (2005)و “Freedom, Truth, and Possibility in Foucault’s  Ethics” , Foucault  Studies. Vol. 1 (3) : 50-64.
- Hall, S. (1997), Representation: Cultural Representation and Signifying Practices,London: Open University Press.
- Hall, Stuart(2003) , “The Work Representation” , in Stuart  Hall (ed.), Representation : Cultural  Representation  and  Signifying  Practices.London: Sage.
- Johnson , Jack ( 2003 ), State  and  Others: New Challenges.  New Tools for Defense Decision Making .Rand.
- Johnson, R. (2007). “Post-Hegemony? I Don`t Think  So”, Theory, Culture & Society. Vol. 24 (3) : 95-111.
- Lash, S. (1988). "Discourse  of  Figure? Postmodernism  as a Regime of  signification”, Theory, Culture & Society, Vol.5(2): 311-336.
- Sharp, M. (2005). “ Critique  as Technology of  the  self ”, Foucault Studies, Vol. 1 (2) : 97-116.
 
- Van  Leeuwen,T. (2007), “ Legitimation  in  Discourse  and  communication”, Discourse & Communication. Vol. 1 (1): 91-112.
- Williams ,Patrick  and  Laura Chrisman, eds (1994), Colonial Discourse and Post-colonialism Theory : A Reader, New York .ColumbiaUni. Press.