شکل گیری گروه های ضدسیستمی در شبکه ژئوپلتیک جهان اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه تهران

چکیده

شبکه‌های منطقه‌ای، بنابر ویژگی‌های خود، شرایط متفاوتی را برای شکل‌گیری و یا رشد گروه‌های ضدسیستمی فراهم می‌کنند. نظم‌های منطقه‌ای به لحاظ پایداری، امنیت، ثبات و پویایی یکسان نبوده و با معماهای امنیتی مختلفی روبه‌رو هستند. امروزه جهان اسلام، به عنوان یک شبکه منطقه‌ای، با انبوهی از چنین گروه‌هایی مواجه است. لذا یکی از مهم‌ترین موضوعات، علل شکل‌گیری این گروه‌ها در نظم‌های منطقه‌ای، از جمله در گستره ژئوپلتیک جهان اسلام است که محور پژوهش حاضر را شکل می‌دهد. گروه‌های ضدسیستمی چندبعدی بوده و به عنوان یک پدیده اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مطرح هستند. بر این مبنا نویسندگان این استدلال را مطرح می کنند که جهان اسلام دارای موقعیت کانونی در نظم جهانی بوده و به همین دلیل قدرت مداخله گر نسبت به کنترل نظم آن بسیار حساس می باشند و با بهره گیری از ساختار نامنسجم شبکه منطقه ای جهان اسلام، در راستای تحقق سیستم کنترل نظم مورد نظر خود، گروه‌های ضدسیستمی را ایجاد کرده است. در همان حال در سطح اجتماعی منطقه نیز گروه های مقاومتی در مقابل سیاست های منطقه ای مداخله گر ایجاد شده اند. گونه های متعددی ار چنین گروهایی، مانند گروه های ابزاری و مقاومتی یا دفاعی و تهاجمی در شبکه منطقه ای اسلام ایفای نقش می کنند. .برخی از این گروه ها، به تحقق کارکردهای کنترلی قدرت مداخله گر کمک می کنند.در این مقاله با بهره گیری از روش مطالعه موردی با تقدم نظریه، فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد .

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Formation of Anti-systemic Groups in the geopolitical network of Islamic world

نویسندگان [English]

  • farhad ghasemi 1
  • Bahram Eynolahy Maesoom 2
1 Associated professor, Faculty of International Relations, University of Tehran.
2 M.A. in international relation, University of Tehran.
چکیده [English]


Regional networks, based on their characteristics, provide different conditions for formation and growth of anti-systemic groups. Regional orders, based on sustainability, robustness, security, stability and dynamic, are differentiated; therefore they will be confronted with different security dilemmas. Today, Islamic World, as a regional network, is confronted with multitudinous of such groups. Therefore the causes of formation and growth of these groups within regional order, of Islamic World, is the axis of this article. Anti-systemic groups are multidimensional and as a social, political and cultural phenomenon. On this base authors argue that world of Islam has a central position in global order and because of this intrusive power is very sensitive to control of it’s order and this power by use of incoherent structure of this network has formed anti-systemic groups as strategic instruments of control system of regional order. Meanwhile resistant groups have been formed at regional-social level against regional policies of intrusive power. , there are numerous types of these groups such as instrumental and resistant or defensive-offensive that play in Islamic regional network. Some of these groups play an instrumental role of regional intrusive powers, and some of them are resistance groups. Some of these groups help to fulfill the control functions of intrusive power. In this Article by using the case study method with priority of theory, investigate the hypothesis.in this respect first step theoretical model will be designed and then the regional network of Islam as a case will survey.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic world
  • Geopolitics
  • Geoculture
  • Intrusive power
  • Anti-systemic groups

مراجع

-      اسدی، بیژن (1388)؛ خلیج فارس و مسائل آن؛ تهران: سمت.
-      الرشید، مضاوی (1393)؛ عربستان سعودی و جریان‌های اسلامی جدید؛ ترجمه ابراهیم رضایی؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
-      امیری وحید، مجتبی (1374)؛ نظریه برخورد تمدن‌ها: هانتینگتون و منتقدانش؛ تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
-      بوزان، باری و الی ویور (1388)؛ مناطق و قدرت‌ها: ساختار امنیت بین‌المللی؛ ترجمه رحمن قهرمان‌پور؛ تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-      جعفری ولدانی، اصغر (1381)؛ ژئوپلتیک جدید دریای سرخ و خلیج فارس؛ تهران: دفتر مرکز مطالعات عالی بین‌المللی.
-   درایسدل، آلاسیدر و اچ به لیک جرالد (1369)؛ جغرافیای سیاسی جهان اسلام و شمال آفریقا؛ ترجمه درّه میرحیدر (مهاجرانی)؛ تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
-      عزتی، عزت‌الله (1391)؛ ژئواستراتژی و قرن بیست‌ویکم؛ تهران: نشر سمت.
-      قاسمی، فرهاد (1390)؛ نظریه‌های روابط بین‌الملل و مطالعات منطقه‌ای؛ تهران: میزان.
-                (1391)؛ اصول روابط بین‌الملل؛ تهران: میزان.
-           (1391، ب)؛ «بنیان‌های نظری موازنه قوای هوشمند در شبکه‌های فاقد معیار منطقه‌ای: گامی به‌سوی ارائه نظریه نوین موازنه قوای منطقه‌ای»، فصلنامه ژئوپلتیک؛ سال هشتم، ش 1، ص172 تا 213، بهار.
-                 (1392)؛ نظریه‌های روابط بین‌الملل: بنیان‌های نظری نظم و رژیم‌های بین‌المللی؛ تهران: میزان.
-                 (1393)؛ نظریه‌های روابط بین‌الملل: سایبرنتیک و سیاست خارجی؛ تهران: میزان.
-   کمپ، جفری و رابرت هارکاوی (1383)؛ جغرافیای استراتژیک جهان اسلام: پیشینه، مفاهیم و مسائل؛ ترجمه سید مهدی حسینی متین؛ ج 1، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-      کوهن، سائول برنارد (1387)؛ ژئوپلتیک نظام جهانی؛ ترجمه عباس کاردان؛ تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
-      مجتهدزاده، پیروز (1391)؛ جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی؛ تهران: نشر سمت.
-      موحدیان عطار، رسول (1386)؛ چشم‌انداز جهان اسلام بزرگ: فراز و فرود دولت‌های ملی؛ تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
-   انتشار جزئیاتی از دیدار خالد مشعل و پادشاه عربستان/ ملک سلمان از مشعل چه خواست؟، 6/6/1394: http://www.khabaronline.ir/detail/437464/World/middle-east
 
-      Ahmadi, Kourosh (2008), Islands and International Politics in the Persian Gulf: Abu Musa and the Tunbs in Strategic Perspective, New York: Routledg.
-      Amy, Thoson (2012), The Ties that Bind Iran and Hamas, Principal- Agent Relationship, A thesis presented in fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in Politics at Massy University, Turitea, New Zealand.
-      Assebug, Muriel, & HeikoWimmen (2012), "Civil War in Syria: External Actors and Interests as Drivers of Conflict", Stiftung Wissenschaft und Politik, German Institute for International and Security Affairs, Comments 43 (December).
-      Avineiri, Shalomo (2014), Herzl's Vision: Theodor Herzel and the Foundation of the Jewish State, New York: Blue Bridge.
-      Blanchard, Christopher M.; Carla E. Humud, & Mary Beth D. Nikitin (2015), "Armed Conflict in Syria: Overview and U.S. Response", Congressional Research Service (October 9).
-      Brown, Carl L. (1984), International Politics and the Middle East: Old Rules, Dangerous Gam, Princeton, NJ: Princeton University Press.
-      Buckley, Frank, & Francesco Paris, Political and Cultural Nationalism in Charles K. Rowley, & Friedrich Schneider (2004), The Encyclopedia of Public Choice, Volume II. New York, Boston, Dordrecht, London, Moscow: Kluwer Academic Publishers.
-      Bunzl, John (2004), Islam, Judaism, and the Political Role of Religions in the Middle East, Florida: University of Florida Press.
-      Buzan, Barry, & Ana G. Pelaez (2009), International Society and the Middle East: English School Theory at the Regional Level, New York: Palgrave Macmillan.
-      Chapman, Bert (2011), Geopolitics: A Guide to the Issues, Santa Barbara, California: Preager.
-      Choueiri, Yousef M. (2005), A Companion to the History of the Middle East, Hoboken, New Jersey: Blackwell Publishing Ltd.
-      Cohen, Saul B. (1973), Geography and Politics in a World Divided, New York: Oxford University Press.
-                  (2002), Geopolitics of the World System, Lanham, Md: Rowman & Little field.
-      Davutoglu, Ahmet (1998), "The Clash of Interests: An Explanation of the World (Dis) Order", Perceptions Journal of International Affairs, Vol.2, No 4.
-      Dodds, Clause (2007), Geopolitics: A Very Short Introduction, New York: Oxford University Press.
-      Fox, Jonathan (2000), "Is Islam More Conflict than Other Religions? A Cross Sectional Study of Ethnoreligious Conflict", Nationalism and Ethnic Politics, pp. 1-23.
-      Fulton, Will; Joseph Holliday & Sam Wyer (2013), "Iranian Strategy in Syria", A Joint Report by AEI's Critical Threats Project & Institute for the Study of War (May).
-      Gambill, Gary C. (1998). "The Balance of Terror: War by Other Means in the Contemporary Middle East", Journal of Palestine Studies, Vol. 28, No. 1, pp. 51-66.
-      George, David (1996), "Pax-islamica: an Alternative New World Order?", in A. Sidahmad and A. Ehteshami et. al, Islamic Fundamentalism, Boulder, CO, Westview Press, pp. 71–90.
-      Guiora, Amos N. (2014), Modern Geopoliticsand Security: Strategies for Unwinnable Conflicts, Boca Raton: CRC Press.
-      Gunderson, Cory Gideon (2004), World in Conflict: Countries of the Middle East, Minnesota: ABDO & Daughters.
-      Harkavy, Robert (2001), "Strategic Geography and the Greater Middle East", Naval War College Review, Vol. LIV, No. 4, PP. 37- 53.
-      Hegre, Havard et. al (2013), "Predicting Armed Conflict, 2010- 2050", International Studies Quarterly, (June).
-      Herzl, Theodor (2006), The Jewish State, Minnesota: Filiquarian Publishing, LLC.
-                  (2007), Old New Land, Translator: Lotte Levensohn, Princeton: Markus Wiener Publishers.
-      Hinnebusch, Raymond (2003), The Inernational Politics of the Middle East, Manchester and New York: Manchester University Press.
-      Holiday, Joseph (March 2012), "Middle East Security Reports 3: Syria's Armed Opposition", Institute for the Study of War.
-      Huntington, Samuel P. (1993), "The Clash of Civilization", Foreign Affairs, Vol. 72, No. 3, pp. 22- 49.
-                 (1996), The Clash of Civilization: Remaking of World Orders, New York: Simon & Schuster.
-      IEP (2013), "Five Key Questions Answered on the Link between Peace and Religion: A Global Statistical Analysis on the Empirical Link between Peace and Religion", Institute for Economics & Peace.
-      Jabeen, Mussarat, & Muhammad Saleem Mazhar (2011), "Security Game: SEATO and CENTO as Instrument of Economic and Military Assistance to Encircle Pakistan", Pakistan Economic and Social Review. Volume 49, No. 1, pp. 109- 132.
-      Jacoby, Tami Amenda, & Brent E. Sasley (2002), Redefining security in the Middle East, Manchester: Manchester University Press.
-      Jenkins, Brian M. (2014), "The Dynamics of Syria’s Civil War", RAND Corporation.
-      Jeremy, Sharp M. (2015), "Yemen: Civil War and Regional Intervention", Congressional Research Service (March 26).
-      Katzenstein, Peter J. (1993), "A World of Regions: America, Europe, and East Asia", Indiana Journal of Global Legal Studies, Vol. 1: Iss. 1, Article 4.
-                (2005), A World of Region: Asia and Europe in the American Imperium, Ithaca: Cornell University Press.
-      Kegley, Charles W., & Shannon L. Blanton (2011), World Politics: Trend and Transformation, Boston: Suzanne Jeans.
-      Khalidi, Rashid (2009), Sowing Crisis: The Cold War and American dominance in the Middle East, Boston: Beacon Press.
-      Kliot, Nurit (1994), "Water Resources and Conflict in the Middle East", New York: Routledge, in Will D. Swearingenl (1995), Geographical Review, Vol. 85, No. 2, pp. 240- 242.
-      Lea, David (2001), A Political Chronology of the Middle East, London: Europa Publications.
-      Lee, Robert, & Lihi B. Shitrit (2014), Religion, Society and Politics in the Middle East, CQ Press.
-      Leverett, Flynt, & Hillary Mann Leverett (2015), "Saudi Arabia’s Yemen Offensive, Iran’s Proxy Strategy, and the Middle East’s New Cold War", The World Financial Review, May- June, pp. 15- 18.
-      Little, Douglas (2008), American Orientalism: the United States and the Middle East since 1945, Chapel Hill: The University of North Carolina Press.
-      Mackinder, Halford J. (1962), Democratic Ideals and Reality, New York: Norton.
-      Mahan, Thayer T. (1890), The Influence of Sea Power upon History: 1660- 1783, Boston: Little, Brown and Company.
-      Malka, Amos (2008), Israel and Asymmetrical Deterrence, Herzliya: Institute for Policy and Strategy.
-      McCormick, James M. (1998), American Foreign Policy and Process, Itasca, Illinois: F.E. Peacock Publishers.
-      Murison, Alxander (2006), "The Strategic Depth Doctrine of Turkish Foreign Policy", Middle Eastern Studies, Vol. 42, No. 6, pp. 945- 964.
-      Nijman, Jan (1993), The Geopolitics of Power and Conflict: Superpowers in the International System 1945-1992, London: Belhaven Press.
-      O'bagy, Elizabeth (2012), "Middle East Security Report 4: Syria's Political Opposition", Institute for the Study of war (April).
-                  (2013), "Middle East Security Report 9: The Free Syrian Army", Institute for the Study of war (March).
-      OPEC (2015), Annual Statistical Bulletin, Vienna: Team for the preparation of the OPEC Annual Statistical Bulletin.
-      O'shea, Maria Theresa (2004), Trapped Between Map and Reality: Geography and Perceptions of Kurdistan, New York: Routledge.
-      Ospina, Mariano V. & David H. Gray (2014), "Syria, Iran, and Hizballah: A Strategic Alliance", Global Security Studies, Volume 5, Issue 1 (Winter). pp. 27- 36.
-      Pape, Robert A. (2005), Dying to Win: The Strategic Logic of Suicide terrorism, New York: Random House.
-      Polelle, Mark (1999), Rising Cartographic Consciousness: The Social and Foreign Policy Vision of Geopolitics in the Twentieth Century, New York: Lexington Books.
-      Pollock, Kenneth M. (2014), "Building a Better Syrian Opposition Army: The How and the Why", The Center for Middle East Policy at Brookings. Analysis Paper, No. 35 (October).
-      Pollock, Susan, & Reinhard Bernbeck (2005), Archaeologies of the Middle East: Critical Perspectives, New Jercy: Blackwell Publishing Ltd.
 
-      Robinson, Kristopher K.; Edward M. Crenshaw, & Craige J. Jenkins (2006), "Ideologies of Violence: The Social Origins of Islamist and Leftist Transnational Terrorism", Social Forces. Vol. 84, No.4. pp. 2009- 2026.
-      Salisbury, Peter (2015), "Yemen and the Saudi- Iranian Cold War", Chatham House: The Royal Institute of International Affairs,  Middle East and North Africa Programme (February).
-      Savun, Burcu & Brian J. Philips, (2009), "Democracy, Foreign Policy, and Terrorism", The Journal of Conflict Resolution, Vol. 53, No. 6, pp. 878- 904.
-      Singer, Max, & Arron Wildavsky (1993), The Real World Order, Chatham, N.J: Chatham House.
-      Soilen, Klaus S. (2012), Geo-economics, Bookboon.com.
-      Spykman, Nicholas (1944), The Geography of the Peace, New York: Harcourt, Brace and Company.
-      Sullivan, Marisa (2014), " Middle East Security Report 19: Hezbollah in Syria", Institute for the Study of War, (April).
-      Vinci, Anthony (2009), Armed groups and the Balance of Power: The International Relations of Terrorists, Warlords and Insurgents, London and New York: Routledge, Taylor & Francis Group.
-      White, Jeffery; Andrew J. Tabler, & Aaron Y. Zelin (2013), "Syrian's Military Opposition: How Effective, United, or Extremist?", The Washington Institute for Near East Policy, Policy Focus 128 (September).
-      World Bank (2009), From Privilege to Competition: Unlocking Private-Led Growth in the Middle East and North Africa, Washington, DC: World Bank.
-                   (2014), The Middle East and North Africa Data Book, Washington DC: World Bank.
-      Zank, Wolfgang (2009), Clash or Cooperation of Civilizations? Overlapping Integration and Identities, London: Ashgate.
-      Zubaid, Sami (2010), Beyond Islam: A New Understanding of the Middle East, London: I.B.Tauris & Co Ltd.
 
-      "Yemen at War", Crisis Group Middle East Briefing, No. 45, 27 March 2015.
-      "U.S. Weaponry Is Turning Syria Into Proxy War With Russia". The New York Times. 12 October 2015.
-      "John McCain says US is engaged in proxy war with Russia in Syria". The Guardian. 4 October 2015.
-      Proxy wars inflame the Middle East. The Arab Weekly. 17 April 2015.
-      Where does Isis get its money- Video, 25 Agust 2015:
      http://www.theguardian.com/world/video/2014/sep/26/.
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 فروردین 1395
  • تاریخ بازنگری: 07 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 13 تیر 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار