ارزیابی تأثیر فرایند جامعه‌پذیری سیاسی در عراق بر بروز اعتراضات اکتبر 2019

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارگروه مطالعات منطقه‌ای دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مطالعات منطقه‌ای دانشگاه تهران

چکیده

اعتراضات اکتبر 2019 عراق و تحولات نخبگانی پس از آن را می‌توان به عنوان نقطه عطفی در تاریخ پر تنش این کشور به ویژه در دوره پسا-صدام توصیف نمود. جریان مذکور در واقع سرآغاز روندی از ناآرامی‌های اجتماعی شده که عرصه جغرافیایی آن به بیش از 10 استان از 19 استان این کشور رسید. در این پژوهش بر آن هستیم با بررسی وضعیت شاخص‌های جامعه‌پذیری سیاسی در عراق، تبیینی جامعه‌شناختی از چگونگی و چرایی بروز اعتراضات موسوم به «انقلاب تشرین» ارائه دهیم. طی این روند، ضمن مطالعه منابع کتابخانه‌ای و رسانه‌ای، با روشی توصیفی-تبیینی به این پرسش اصلی پاسخ می‌دهیم: «فرایند جامعه‌پذیری در عراق، چگونه از طریق شکل‌دهی به فرهنگ سیاسی این کشور، باعث بروز خیزش‌ اکتبر 2019 شد؟». جهت رسیدن به پاسخ درست، شاخص‌های جامعه‌پذیری سیاسی در حوزه‌های گروه همسالان، خانواده (خشونت علیه زنان و سلوک والدین)، مراکز آموزشی (سطح سواد در سطح ابتدایی و دانشگاهی)، برخورد با حکومت (میزان کارآمدی نهادهای دولتی در حوزه‌های خدمات‌رسانی، مالی- اقتصادی و امنیتی) و رسانه (ضریب نفوذ رسانه‌های سمعی، بصری و اجتماعی در میان مردم عراق و محتوای برخی شبکه‌های پر مخاطب) مورد بررسی قرار گرفته و در پایان ریشه‌های فروکش کردن اعتراضات و عدم اقبال عمومی جدی به آن در کنار عوامل تمایل معترضان به خشونت تبیین شده است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Assessment of Political Socialization Process Impact on Erupting October 2019 Protests in Iraq

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Majidi 1
  • Ali Shamsabadi 2
1 Associate Professor, Department of Regional Studies, University of Tehran
2 Ph.D Student in Regional Studies, University of Tehran.
چکیده [English]

The social protests in Iraq which took place in 2019 and the elite turning afterward was indeed a turning point in tensed history of this country particularly in Post-Saddam era. In fact the upraising was the beginning for social unrest in which 10 provinces out to 19 provinces in Iraq has faced it. In this research we are going to survey the political socialization index in the country to turn out the social roots of the so called “October Revolution”. To do so, we will answer the main question “How the political socialization process in Iraq led to October 2019 upraising?” based on library and media sources study. For this purpose we evaluate the status of political socialization such as Family (Violence against women and parenting Style), Educational institutions, the government efficiency, Media effect and peer group and then explain the causes behind the quench the protests without the problems being solved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • political socialization
  • Efficiency legitimacy
  • Iraq
  • October revolution
  • Social protest
  • ازغندی، علیرضا (1385)، درآمدی بر جامعه‌شناسی ایران، تهران: نشر قومس.
  • آلموند، گابریل؛ پاول، بینگهام و مونت، رابرت (1381)، چهارچوبی نظری برای بررسی سیاست تطبیقی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • باقری دولت‌آبادی، علی؛ سیف‌آبادی، محسن (1398)، «عوامل مؤثر بر وقوع ناآرامی‌ها در کشور عراق؛ مطالعه موردی ابعادی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اعتراضات سال 2019»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 4، پیاپی 32: صص 101-125.
  • حسینی، سید حسن؛ ملکیان، محمد؛ توکلی، زهره (1389)، «بررسی تأثیر خانواده بر جامعه‌پذیری سیاسی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران»، فصلنامه تخصصی جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، دوره 1، شماره 1: صص 67-82.
  • خانجانی، زینب؛ ساعدی، سحر؛ خسروشاهی، جعفر (1388)، «عوامل مرتبط با شدت خشونت خانگی علیه زنان مراجعه‌کننده به پزشکی قانونی تبریز (تحلیلی بر نقش عوامل بیماری‌شناختی و جمعیت شناختی)»، زن و مطالعات خانواده، سال 2، شماره 6، صص 67-84.
  • دوست محمدی، حسین؛ اختیاری، رضا (1398)، «توسعه سیاسی؛ بحران مشروعیت و کارآمدی در ایران و حکمرانی خوب؟»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال 3، شماره 10: صص 91-123.
  • رفیع، حسین؛ عباس زاده، مجید؛ قهرمان، میثم (1397)، «فرهنگ سیاسی؛ یک بررسی مفهومی و نظری»، فصلنامه علمی-تخصصی سیاست، صص 23-41.
  • روحانی، حسن (1379)، «درآمدی بر مشروعیت و کارآمدی»، گفتمان، شماره 18، صص 7-36.
  • سردار نیا، خلیل‌الله؛ زارع، محمد (1394)، «فدرالیسم و فرهنگ سیاسی در عراق»، فصلنامه روابط خارجی، صص 170-190.
  • شادلو، عباس؛ کرم پور، رزا (1394)، «تحلیل رابطه بین کارآمدی و مشروعیت دولت جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر نظریه کلاوس اوفه»، فصلنامه سیاست راهبردی و کلان، سال 3، شماره 9: صص 141-159.
  • شفیعی فر، محمد؛ ثربانی، مصطفی (1395)، «تعاملات کارآمدی و مشروعیت در نظام‌های سیاسی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 47: صص 183-200.
  • عالم، عبدالرحمن (1381)، بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی.
  • محرمی، توحید (1394)، «اشغال سرزمینی و پیامدهای فرهنگی آن؛ مطالعه موردی عراق»، فصلنامه مطالعات فرهنگ و ارتباطات، ص 204-230.
  • مؤسسی، فروه؛ کریم‌پور، آزاده؛ کوکبی، فاطمه؛ یوسفی، علیرضا (1395) «بررسی تأثیر سطح تحصیلات والدین بر میزان شیوع خشونت خانگی علیه کودکان 11 سال مشهد»، تهران، کنفرانس بین‌المللی روانشناسی علوم تربیتی و رفتاری.

 

  • عبدالهادی مسیر، لقاء (2020)، «الاثر الاجتماعی لثقافة الفقر فی المجتمع العراق»، مجلة کلیة التربیة جامعة واسط، ص: 607-630.
  • علوان، فجر (2020)، «السلطة العشائریة فی العراق المعاصر»، مجلة کلیة التربیة للبنات جامعة بغداد، 2 (31): ص 1-17.

 

 

  • “Iraq Economic Monitor” (2018) World Bank Group.
  • Al Thahab, Ali Aumran (2020) “Changing Socio-Cultural Aspects and The Quality of Public Space in Post-War Iraq”, TEST Engineering and Management, (83): p 2968-2981.
  • Almond, Gabriel (1990) the study of Political culture in A Discipline divided school and sects in political science, Newbury park،
  • Almond, Gabriel; Verba, Sydney (1963) The Civic Culture, Princeton University Press.
  • Broadcasting Board of Governors (2014) “Media Use in Iraq and Iraqi Kurdistan”, Gallup.
  • Carole L. Hahn (1998), Becoming Political, Albany: State University of New York Press.
  • Dalton, Russel; Welzel, Christian (2014) The Civic Culture Transformed, Cambridge University Press.
  • Deyessa, Negussie; Berhane, Yemani; Elsberg, Mary (2010) “Violence against women in relation to literacy and area of residence in Ethiopia”, Global Health Action.
  • European Asylum Support Office (2019) “Iraq Security Situation”.
  • Glasberg, Davita Silfen; Shannon, Deric (2011). Political sociology: Oppression, resistance, and the state. Thousand Oaks: Pine Forge Press.
  • Kizilhan, Jan (2017) “The Yezidi Religion, Culture and Trauma”, Scientific Research Publishing, 7: p 333-340.
  • Kononova, Saleem, A. (2011). "The role of media in the process of socialization to American politics among international students". International Communication Gazette. 73 (4): 302–321.
  • Morlino, Leonardo (2017) Political science: a global perspective. Berg-Schlosser, Dirk. Badie, Bertrand. London, England.
  • NGO Coordination Committee for Iraq (2011), “Iraq Civil Society in Perspective”.
  • OWFI (2019) “Gender-Based Violence and Discrimination against Women and Girls in Iraq”, Organization for Women’s Freedom in Iraq.
  • Puttick, Mariam (2015) “The Lost Women of Iraq, Family Based Violence During Armed Conflict”, Minority Rights Group International.
  • UNFPA (2015) “Iraq Scorecard in Gender based Violence”, United Nation Population Fund.
  • US Senate Committee on Foreign Relation (2010) “US International Broadcasting –Is Anybody Listening?”, 111 Congress Report.
  • Ventura, Raphael (2016). “Family Political Socialization in Multiparty Systems”. Comparative Political Studies. 34 (6): 666–691.

 

  • «العیسی: قبول 130 الف و 927 طالبا وطالبة فی الجامعات العراقیة» (8/9/2018)، شفقنا عربی، اونلاین موجود فی: https://iraq.shafaqna.com/AR/129617.
  • «حقائق عن الفقر فی العراق.. مواطن من کل 5 یعیش تحت الخط» (18/1/2020) الحرة، اونلاین موجود فی:

https://www.alhurra.com/iraq/2020/02/16/%D8%AD%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D8%B1-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%

  • «المرأة حاضرة بقوة فی الانتخابات المقبلة» (18/4/2014) وکالة دویجة ولة، اونلاین موجود فی:

https://www.dw.com/ar/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A3%D8%A9-%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1%D8%A9-%D8%A8%D9%82%D9%88%D8%A9-

  • «النسبتة المقاعد التی تشغلها النساء فی البرلمانات الوطنیة؛ العراق» (2020) البنک الدولی؛ اونلاین موجود فی:

https://data.albankaldawli.org/indicator/SG.GEN.PARL.ZS?locations=IQ

  • الباسل، میمونة (15/8/2016) «مدارس العراق.. 10 ملایین تلمیذ بانتظار تعلیم لائق»، العربی الجدید، اونلاین موجود فی:

https://www.alaraby.co.uk/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-10-

  • العرداوی، خالد (3/3/2020) «مشکلة التعلیم الجامعی فی العراق»، مرکز للدراسات الاستراتیجیة جامعة کربلاء، اونلاین موجود فی:

http://kerbalacss.uokerbala.edu.iq/wp/blog/2020/02/17/%D9%85%D8%B4%D9%83%D9%84%D8%A9-

  • العکیلی، دلال (26/1/2019) « حصاد 2018: العراق بالأرقام فی الیوم الدولی للتعلیم»، بشری النباء، اونلاین موجود فی: https://bushra.annabaa.org/culture/3442
  • موسی، زاهر (14/1/2019) «الأرقام تصعق العراقیین: ملیون طفل راسب والمدارس لا تکفی»، السفیر العربی، اونلاین موجود فی:

http://assafirarabi.com/ar/24038/2019/01/14/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D9%82%

 

  • Transparency International (2019) “Iraq”, online Available at:

https://www.transparency.org/en/countries/iraq

  • Snyder, Alvin (2009) “Alhurra Locates the Arab Streets”, US Center on Public Diplomacy, Online Available at:

https://uscpublicdiplomacy.org/blog/alhurra-locates-%E2%80%9Carab-street%E2%80%9D

  • Radwan, Rashed (26/6/2016) “the Man Bringing Electricity to Iraq”, Aljazeera, Online Available at:

 https://www.aljazeera.com/features/2016/6/26/the-man-bringing-electricity-to-iraq

  • Media Landscape (2010) “Iraq Report”, Online Available at:

https://medialandscapes.org/country/iraq/media/television#:~:text=In%20one%20recent%20survey%20on,%2DSumaria%20(58.1%20percent

  • Linder, Kyle (5/8/2019)”Solving the Water Crisis in Iraq”, the Borgen Project, Online Available at: https://borgenproject.org/solving-the-water-crisis-in-iraq/
  • Ali, Sangar (5/2/2019) “Transparency International 2018: Iraq world’s 12th most corrupt country”, Kurdistan24, Online Available at:

https://www.kurdistan24.net/en/story/19311-Transparency-International-2018:-Iraq-world%E2%80%99s-12th-most-corrupt-country

  • “Literacy rate in the World” (2020) Index Mundi , online Available at:

 https://www.indexmundi.com/g/r.aspx?c=iz&v=39

  • “Basra is Thirsty” (22/7/2019) Human Rights Watch , Online available at:

 https://www.hrw.org/report/2019/07/22/basra-thirsty/iraqs-failure-manage-water-crisis#

  • “Digital in Iraq” (2020), Data Reportal, Online Available at:

https://datareportal.com/digital-in-iraq (2020).