ناکامی دولت اخوان‌المسلمین پس از انقلاب 2011 مصر (رویکردی جامعه‌شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یاسوج.

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه یاسوج

چکیده

فروپاشی نظام قدیم مصر و حکومت سی‌ساله حسنی مبارک، این امید را در دل انقلابیون به‌وجودآورد که اهداف و شعارهای انقلاب ژانویه 2011، دست‌یافتنی هستند. حرکت به‌سوی فرایندهای مسالمت‌آمیز انتقال قدرت و برگزاری انتخابات آزاد، ازجمله این اهداف بود که با انتخاب محمد مرسی از حزب اسلام­گرای اخوان­المسلمین به مقام ریاست‌جمهوری ازسوی مردم، محقق شد؛ بااین‌حال، رئیس‌جمهور منتخب مردم، پس از یک سال با مخالفت بخش عمده‌‌ای از جامعه، روبه‌رو شد و در این میان، ارتش به‌عنوان سازمان­یافته­­ترین نیروی سیاسی موجود، وضعیت پیش‌آمده را موقعیتی مناسب برای بازیابی و تحکیم قدرت ازدست‌رفتة خود دید و سرانجام با پوشش حمایت مردمی به کودتا دست‌زد؛ حال، این پرسش پیش‌می‌آید که «دلایل و زمینه­های جامعه‌شناختی سقوط زودهنگام دولت قانونی اخوان‌المسلمین و روی‌کارآمدن دولت نظامیان در مصر چه بود؟»؛ پژوهش حاضر می‌کوشد از منظر جامعه­شناسی سیاسی و با بهره­گیری از نظریه جول.اس.میگدال (جامعه شبکه­ای، دولت ضعیف)، ضمن قراردادن دولت در بطن جامعه و درنظرگرفتن رابطه بازتابی و همکنشی دولت و جامعه، سیاست‌ها و عملکرد دولت مرسی و همچنین، دلایل سقوط وی را بررسی‌کند. روش پژوهش، کیفی از نوع تبیین علیّ و روش اجرای آن نیز، کتابخانه‌ای– اسنادی است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Failure of Ekhvan Al- Muslemin Government after 2011 Revolution in Egypt: An Sociological Approach

نویسندگان [English]

  • alireza samiee esfahani 1
  • H Dehghan, 2
1 . Assistant professor, Faculty of political science, University of Yasouj
2 Ph.D student, Faculty of political science, University of Yasouj
چکیده [English]

Collapse of Egyptian‘s old system and Mubarak’s 30 years government, was making the hopes in the mind of revolutionaries that goals of revolution will be available.Holding free election was one of these goals that with electing mohammed morsi from muslim brotherhoods for presidential office was accomplished. However, after a year, the elected president Mohammed morsi was faced with the protests of opposing groups was throwing out by army that was protected by the people. Now, the main question of this essay is that what were the reasons and grounds of early overthrow of Muslim Brotherhood’s government and taking political power on hands by the millitary? The research try to explain this question from the political sociology approach, to put to use Jol.s. migdal’s theory about weblike society and weak state and to take in mind reflexive relationship between state-society. The method of this research is quantitative study with use of library-document technique

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ekhvan Al- Muslemin
  • 2011 Revolution
  • Egypt
منابع
1- منابع فارسی
-      پورسعید، فرزاد (1390)؛ «بررسی مقایسه‌ای انقلاب اسلامی ایران و انقلاب مصر»، پژوهشکده مطالعات راهبردی؛ دوره چهاردهم، ش 52.
-   ثقفی عامری، ناصر (1390)؛ «جایگاه ارتش در مصر جدید: رویکردها و تحلیل‌ها»، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی؛ گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج فارس.
-       جودکی، حجت‌الله (1390)؛ «فرازوفرود شیعیان مصر»، مجله مهرنامه؛ ش 11، اردیبهشت.
-   حاجی ناصری، سعید و سید ابراهیم اسدی حقیقی (1391)؛ «واکاوی نقش طبقه متوسط جدید در جنبش اجتماعی مصر»، فصلنامه روابط خارجی؛ سال چهارم، ش 4.
-      دلاوری، ابوالفضل (1387)؛ «درآمدی نظری بر حل منازعات سیاسی»، فصلنامه سیاست؛ ش 7، پاییز.
-      سخاوتی، نصرالله (1389)؛ جنبش‌های اسلامی معاصر شمال آفریقا، انتشارات چاپ و نشر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
-      سمیعی اصفهانی، علیرضا (1387)؛ «مناسبات جامعه و دولت در عصر قاجار»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی؛ دوره سی‌و‌هشتم، ش 3.
-   صالحی، سید جواد و دیگران (1391)؛ «طبقه متوسط جدید و چالش‌های سیاسی حکومت مصر از دهه 1980 تا 2011 میلادی»، مطالعات جهان اسلام؛ سال اول، ش 1.
-   عباسی، اکرم (1358)؛ «مطالعه تطبیقی دو گذرگاه ژئواستراتژیکی تنگه هرمز و کانال سوئز از دیدگاه جغرافیای سیاسی»، نشریه رشد آموزش جغرافیا؛ ش 74، بهار.
-      فولادی، محمد (1373)؛ «نگاهی به جنبش‌های اسلامی در مصر»، نشریه معرفت؛ ش 8، بهار.
-   کامیانا، ژوئل (1377)؛ «دولت جامعه مدنی و اسلام‌گرایی در خاورمیانه: بررسی تجربه مصر»، اطلاعات سیاسی اقتصادی؛ ترجمه حمید احمدی، ش 127و128.
-      کریم‌نیا، حمید (1381)؛ «موقعیت مصر در مواجهه با سنت و لیبرالیسم»، فصلنامه مطالعات آفریقا؛ بهار و تابستان، شماره 19.
-   مستوفی­الممالکی، رضا (1381)؛ «جهان اسلام و نحوه توزیع سرزمین‌ها و جمعیت اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی علوم اسلامی دانشگاه الزهرا؛ سال دوازدهم، ش 43.
-      موسوی‌الحسینی، اسحق (1387)؛ اخوان‌المسلمین، بزرگ‌ترین جنبش اسلامی مصر؛ ترجمه سید هادی خسروشاهی؛ انتشارات اطلاعات.
-      نبوی، سید عبدالامیر (1389)؛ «نقش جوانان در خیزش نوین مردم مصر»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام؛ ش 44.
-      نیاکویی، امیر و ضیاءالدین صبوری (1390)؛ «احزاب و فرهنگ‌های سیاسی مختلف در مصر با تأکید برجریانات اسلام‌گرا»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل؛ دوره نخست، ش 1.
-   ملائی، اعظم (1392)؛ «دلایل شکست مرسی در مصر»، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه؛17  تیر ماه. سایت مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
fa.cmess.ir/view/tabid/127/articled/2112/.aspx
 
-   یزدان‌فام، محمود (1390)؛ «تحولات جهان عرب. صورت‌بندی قدرت و هویت در خاورمیانه»، فصلنامه مدیریت راهبردی؛ سال چهاردهم، ش 2، تابستان، شماره مسلسل 52.
2- منابع انگلیسی 
-      Abdel-Fattah Mady,((2013) "Egypt troubling transition to democracy," Center for Middle East ... World," Indiana Journal of Global Legal Studies, Vol. 20, Issue 1
-      Ashok swain (2001), social networks and social movements using northern tools to evaluate southern protests.department of peace and conflict research. uppsala university.
-      D Workin, Anthon, Egypt’s Hybrid Revolution: a bolder Eu Approach. efr.eu2013.
-      El fegiery, Moataz. (2013), " the new liberal’s: can Egypt’s civil opposition save the revolution?",  FRIDE.
 
-      Hanke,steve (2013) "morsi's financial legacy: black market and a shameful economic record". Financial post . july 9.
-      Kenn ,David (2013) "insider accounts are shedding newlight on the 18 days that brough down a pharaoh" . Foreign policy . January 24 , 2013.
-      M.sharp. Jeremy (2013)," Egypt: Background and u.s. Relations". june 27,
-      M.Dorsey, james. (2013), "Egypt’s third way. a blend of Islamism and militarism". R sis commentaries.
-      Migdal,joel (1988) ." Vision  and practice : the ledder, the state , and the transformation of society" . international political science review.
-      Migdal , joel,S (1988), Strong Society and Weak ststes; State-Society Relationship and state caoabilities in third word, Princton university press.
-      Moya noseley. (2013),The decline of morsel. Political Review. Agust.
-      Musl ,fatih. Strong state vs weak society .georgia state university.
-      Saba,Mahmood(2011) ."The architects of the Egyptian revolution" .The Nation.2011 Feb 14.
-      Steinvort,Danial (2012), "God have mercy upon us : Egypts choice between Islamism and the old-guard" . Spiegel.de . june,12,2012.
-      T.Russel, marce (2005). "Joel migdal’the state in society.and vivienshue the reach of the state". state society approach.
-      Varol , ozano, (2012) ,"the democratic coup d’etat". Harvard International low journal.vol,53.number2.
3- منابع الکترونیکی
-      اسدی، علی‌اکبر (1389)؛ «تحولات سیاسی مصر، رویکردها و پیام‌های منطقه‌ای»، مرکز تحقیقات استراتژیک؛
http://www.csr.ir/departments.aspxdepid=44&&abtid=06&&semid=2290
-      اسلامی،علی (1392)؛ «تحلیل ناکارآمدی اخوان‌المسلمین در شمال آفریقا»؛ نشانی سایت  باشگاه اندیشه: http://www.bashgah .net /fa/
-   جودکی،حجت‌الله (1392)؛ «نقش و جایگاه الازهر در صحنه سیاسی مصر و رقابت با اخوان»، مرکز بین‌المللی مطالعات صلح؛ نشانی سایت:http://peace-ipsc.org/fa/
-      صفوی، سلمان (1389)؛ «تحلیل عوامل سقوط مبارک»، مرکز مطالعات بین‌المللی صلح؛ نشانی سایت:http://peace-ipsc.org/fa/     
-      فیرحی، داوود (1391)؛ «نگاهی به دستگاه فکری اخوان‌المسلمین»، آکادمی مطالعات ایرانی لندن؛ نشانی سایت: http://iranianstudies.org/fa
-   نبوی، عبدالامیر (1392)؛ «آیا محمد مرسی اخوان را قربانی قدرت‌می‌کند؟ سقوط زودهنگام آقای رئیس‌جمهور»، سایت دیپلماسی ایرانی‌؛ نشانی سایت: http:www.irdiplomacy.ir/
-      نجیب، سامح (1392)؛ «انقلاب و ضدانقلاب در مصر»؛ ترجمه مرتضی سامانپور؛ برگرفته از پایگاه بین‌المللی همکاری‌های خبری شیعه؛ نشانی سایت: http://shafaqna.com/Persian/
-   میرانی، عبدالرحمن (1392)؛ اخوان‌المسلمین مصر و رسانه، ویژه‌نامه تحولات مصر، پایگاه اطلاع‌رسانی اصلاح؛ سال دوم، ش 11؛ نشانی سایت: http://www.islahweb.org
-   هویدی، فهمی (1392)؛ مقاله انتقادی فهمی هویدی از فضای سیاسی مصر و اخوان‌هراسی، الشرق؛ پایگاه بین‌المللی همکاری‌های خبری شیعه؛ نشانی سایت:
-      سایت جنوب ایران
www.jounoobeiran.com.
 http://www.economist.com  . H (2013). Egypt's revolution . Dark day's,