طبقه متوسط جدید و چالش‌‌های سیاسی حکومت مصر از دهه 1980 تا 2011 میلادی

صالحی, سید جواد; فرح‌بخش, عباس; فرج‌زاده, ایوب

doi:10.22070/iws.2012.18

طبقه متوسط جدید و چالش‌‌های سیاسی حکومت مصر از دهه 1980 تا 2011 میلادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

² دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای دانشگاه شیراز

10.22070/iws.2012.18

چکیده

تحولات سیاسی و اجتماعی پیوند عمیقی با رشد و گسترش طبقه متوسط جدید دارد. یکی از ویژگی‌های جوامع در حال نوسازی، ظهور و رشد این طبقه اجتماعی است. مصر به‌عنوان بزرگ‌ترین کشور عربی دارای سابقه نوسازی به طول دو قرن است و همین مسئله باعث‌شده تا همواره بستر تحولات اجتماعی باشد و علاوه بر گروه‌های اسلام‌گرا، جریانات، احزاب و گروه‌های جدیدی در آن شکل‌گیرد. مقاله حاضر به بررسی خاستگاه و ریشه‌های ظهور و گسترش طبقه متوسط جدید در مصر از دهه 1980 به این‌سو می‌پردازد. رشد و گسترش این طبقه و افزایش تقاضا برای مشارکت سیاسی، چالش‌های عمده‌ای را برای حکومت مبارک به‌وجودآورد که درنهایت به سقوط حکومت وی در ژانویه 2011 منجرشد. اقتدارگرایی، تضاد طبقاتی، فساد، بحران مشارکت و وابستگی به قدرت‌های خارجی برخی از مهم‌ترین این چالش‌هاست. روش مورداستفاده این پژوهش روش تبیین علیّ و تاریخی است. روش گردآوری داده‌ها نیز بر استفاده از منابع کتابخانه‌ای و منابع اینترنتی مبتنی است

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22520732.1392.1.1.5.1

عنوان مقاله [English]

New Middle Class and Political Challenges of the Egyptian Government from 1980 to 2011

نویسندگان [English]

Seyed Javad Salehi ¹
Abbas Farahbakhsh ²
Ayub Farajzadeh ²

¹ Asistant Professor of Political Science, Shiraz University

² M.A. Student of Regional Studies, Shiraz University

چکیده [English]

Sociopolitical developments have deep connections with the growth and expansion of the middle class. One of the features of modernizing societies is emergence and growth of middle class. Egypt, a great Arab country, over the past two centuries has a long experience of modernization as a result of which it has been a ground for social developments. Besides the Islamist groups, other new currents, parties and groups have been formed in that country. The present paper is an attempt to study the social base and roots of the emergence and growth of new middle class in Egypt from 1980 onward. The growth and expansion of this class and increasing demand for political participation, created serious challenges for the Mubarak regime which finally led to its collapse in 2011. Authoritarianism, class contradiction, corruption, crisis of participation and dependence on foreign powers are some of these challenges.

کلیدواژه‌ها [English]

Egypt
New Middle Class
Class Contradiction
Political Participation
Mobilization

مراجع

- منابع فارسی

- ازغندی، علیرضا (1385)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران، تهران: نشر توس .

- انصاری، عبدالمعبود و حسین ادیبی (1385)، نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران: انتشارات جامعه.

- انصاری، ابراهیم (1378)، نظریه‌های قشربندی اجتماعی و ساختار تاریخی آن، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.

- بشیریه، حسین (1385)، جامعه‌شناسی سیاسی. تهران: نشر نی .

- برزگر، ابراهیم. (1386)، «چهارچوبی مفهومی برای فهم تحولات سیاسی مصر»، پژوهش حقوق و سیاست، سال نهم، شماره 22، بهار و تابستان.

- حافظیان، محمدحسین (1389)، «جهانی‌شدن و مناسبات دولت- جامعه در مصر». فصلنامه مطالعات سیاسی، سال دوم، شماره 7، بهار.

- حسینی، مختار (1381)، برآورد استراتژیک مصر، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.

- راش، مایکل (1381)، جامعه و سیاست، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت.

- سردارنیا، خلیل‌اله (1390)، «تحلیل ساختاری و کنش‌گرا بر چرایی تثبیت حکومت اقتدارگرا در مصر از دهه 1980 تا ژانویه 2011»، فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شماره دوم، تابستان.

- سعیدی، شیوا (1390)، «ریشه‌های اقتصادی قیام مصر»، ماهنامه بازار بین‌الملل، سال سوم، شماره یازدهم.

- عالم، عبدالرحمن (1378). بنیادهای علم سیاست. تهران: نشر نی.

- عراقی، غلامرضا (1386)، «طبقه متوسط جدید و تأثیرات آن در دوره انقلاب اسلامی». فصلنامه علوم سیاسی، شماره 38.

- عیوضی، محمدرحیم (1380)، طبقات اجتماعی و رژیم شاه، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

- عنایت، حمید (1376) سیری در اندیشه سیاسی عرب، تهران: امیرکبیر.

2- منابع لاتین

-Ayubi, N. (1995),. Over-Stating theArabState: Politics and Society in the Middle East,London: I.B. Tauris.

- Hamdy. A.Hassan,. (2011). "Civil Society in Egypt Under the Mubarak Regime", Afro- Asian journal of Social Sciences ,vol2, no2.

- Hiro, D. (1982). Inside theMiddle East.London: Rutledge& Kegan Paul.

- Halpern. Manfred. (1963), Politics of Social Change. Middle East and North Africa,PricetonUniversityPress.

3- سایت‌‌ها

- مسعودنیا، حسین (1388)، «رابطه میان رشد طبقه متوسط جدید و افزایش مشارکت سیاسی». همایش بین‌المللی تحولات جدید ایران و جهان، قزوین: دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، 15-14 مهر، قابل مشاهده در: http://www.civilica.com.

- Sherif, Mansour,. (2010). Kefaya, and the Struggle for Democracy and Good Governance , Available in : http://www.nonviolent-conflict.org/.

- Sparre, Sara lei. (2008). "Muslim Youth Organization inEgypt: Actor of Reform and Development" Report Islam and Civil Society : Case Studies fromJordanandEgypt, Available at :www.diis.dk.