2024-03-29T15:28:37Z
https://iws.shahed.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
بازنمایی مفهوم "استکبار جهانی" در گفتمان دفاعی امام خمینی (ره) از جهان اسلام
سیدصدرالدین
موسویجشنی
مسعود
درودی
امام خمینی (ره) در گفتمان دفاعی خود برای تحقق اهداف کلان امنیتی- دفاعی دارالاسلام (جهان اسلام) از شیوه تصویرسازی یا بازتولید و بازنمایی «دیگری» به مثابه دشمن و بیگانه استفادهکرد. در این روش امام خمینی (ره) با دیگرسازی استکبار، سطح ملی امنیت و سطح امنیت و دفاع از جهان اسلام را به سطح فراملی یا بینالمللی آن پیوند زد. دفاع از دارالاسلام در گفتمان دفاعی ایشان فقط شامل سرزمین نمیشود، بلکه دفاع از کیان و حوزه اسلام، دفاع از مسلمانانی است که موردحمله و تهاجم قرارگرفتهاند، همچنین دفاع از هجوم بر خود و دفاع از مظلومان و مستضعفانِ موردتجاوز است. هدف اصلی این پژوهش نشانهشناسی عناصر، استعارهها و اجزای بازنمایی و دیگرسازی استکبار در گفتمان دفاعیِ (معطوف به جهان اسلام) امام خمینی (ره) در سه سپهر فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است. سؤال اصلی این پژوهش آن است که استکبار به مثابه «دیگری» در گفتمان دفاعی ایشان به چه صورت بازنمایی میشود. برای ارائه پاسخ به این سؤال، از روش تحلیل گفتمان با اتکاء بر آثار امام خمینی (ره) استفادهشدهاست. در این نوشتار با تأکید بر نشانهشناسی تلاششدهاست بازنمایی استکبار در اندیشه دفاعی او بر اساس "نمایش دیگری" یا "بازنمایی دیگری" در دیدگاه استورات هال بررسیشود.
جهان اسلام
امام خمینی (ره)
بازنمایی
دیگری
گفتمان دفاعی
2013
06
22
1
30
https://iws.shahed.ac.ir/article_12_c5bd5c19147ce6193d9236f91f5cbaff.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
بیداری اسلامی و علل آن با تأکید بر نظرات مقام معظم رهبری
بهرام
اخوان کاظمی
اللهکرم
مشتاقی
سؤال اصلی این نوشتار پرسش از دلایل و ریشههای درونزا و برونزای بیداری اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری است که با استفاده از روش تحلیل اسنادی نگاشتهشدهاست. به همین دلیل علاوه بر بررسی دیدگاههای ایشان، از آراء برخی از اندیشمندان اسلامی نیز بهرهگیریشدهاست. از جمله نتایج این پژوهش آن است که عنوان بیداری اسلامی مفهومی است که بنا به ملاحظات تاریخی، فرهنگی و هویتی، بهتر میتواند حوادث و رخدادهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را تحلیل و تبیینکند. ضمن آنکه علل و ریشههای این بیداری و تحولات مرتبط در خاورمیانه و شمال آفریقا را باید در دو گروهِ عواملِ درونزا، یعنی"مسائلی" همچون شکست الگوهای غیراسلامی و رشد اسلامخواهی، احساس سرخوردگی، تحقیر تاریخی و بازگشت به هویت اسلامی، تلاش شخصیتهای بزرگ فکری و جهادی و جریانساز اسلامی و عواملِ برونزا، یعنی "حوادثی" از جمله وقوع انقلاب اسلامی ایران، پیشینه استعماری و حضور قدرتهای غربی در منطقه، بحران فلسطین و وجود حکومتهای فاسد، غربگرا و غیرمردمی پیجوییکرد.
بیداری اسلامی
آیتالله خامنهای
هویت اسلامی
انقلاب اسلامی ایران
2013
06
22
31
60
https://iws.shahed.ac.ir/article_15_343c865863effd4396a663aaabbc74a9.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
تحلیلهای توطئهباورانه در فرهنگ سیاسی مصر
زاهد
غفاری هشجین
فاطمهزهرا
قلندری
هدف این مقاله شناخت جایگاه و علل تئوریهای توطئه در فرهنگ سیاسی مصر است. مصر از کشورهای مهم و تأثیرگذار منطقه استراتژیک خاورمیانه است. این کشور با پیشینه تاریخی و تمدنی خود از خاستگاههای تمدنهای اولیه بشری و محل ظهور و پیدایش ادیان بزرگ میباشد. فرهنگ سیاسی مصر مؤلفههای مختلف دارد و تجزیه و تحلیلهای توطئهباورانه یکی از مؤلفههای اصلی فرهنگ سیاسی مصر محسوبمیشود. این مقاله در پی پاسخگویی به پنج سؤال درباره اینگونه تحلیلها در مصر است. منظور از این شیوه تحلیل، این است که در تجزیه و تحلیل وقایع و حوادث مختلف فقط به عاملِ توطئه تمسک جستهمیشود و نقش سایر عوامل در وقوع حوادث نادیدهگرفتهمیشود. برای پاسخ به سؤالات مقاله از روش کیفی تحلیل اسنادی استفادهشده و یافتههای پژوهش از طریق مراجعه به کتابها، مقالات، سایتها و منابع موجود قابلدسترس مرتبط با موضوع، با استفاده از ابزار فیشبرداری جمعآوری و تحلیلشدهاست. یافتههای مقاله نشاندهنده این است که تجزیه و تحلیلهای توطئهباورانه مؤلفه مهمی از فرهنگ سیاسی مصر را در کنار سایر مؤلفهها تشکیلمیدهد. شرایط و اوضاع بحرانی جامعه، دخالتهای قدرتهای بزرگ خارجی و استبداد سیاسی حاکم از جمله عوامل مهم رشد و رواج اینگونه تحلیلها در فرهنگ سیاسی مصر است.
تحلیلهای توطئهباورانه
فرهنگ سیاسی
خاورمیانه
مصر
اوضاع بحرانی
استبداد سیاسی
قدرتهای خارجی
2013
06
22
61
84
https://iws.shahed.ac.ir/article_16_d7b820da4d6259876d799ce8acdba151.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
نگاهی به مدل دولت/ ملّتسازی در مالزی
محسن
خلیلی
رضا
دانشمندی
هویّتیابی وستفالیایی در روابط بینالملل، بستر تاریخی شکلگیری فرایند دولت/ ملّتسازی بودهاست. تقسیمبندی سیاسی جهان بر اساس «دولت/ ملّت»، نشاندهنده پیدایش و کمال فرایند عرفیسازی عرصه سیاست است. سرنوشتِ فرایند عرفیسازی عرصهی سیاست در کشورهای جهان اسلام، از اهمیّت برخوردار است، بنابراین میبایست میزان اسلامیّت (نقش اسلام و دین و مذهب) را در روند دولت/ ملّتسازی نزد دولتهای مسلمان روشنکرد. نگارندگان با گزینش مدل مالزی تلاشمیکنند که نشاندهند مصالحِ هویّتسازانه در روند دولت/ ملّتسازی در کشور مالزی چگونهبودهاست، بنابراین با بهرهگیری از روشِ پژوهشی توصیفی- تحلیلی، نگارندگان کوششکردهاند به برخی از خصلتهای فرایند دولت/ ملّتسازی اشارهکنند. پس از بررسی تحلیلیِ مدلِ مالزیاییِ توسعه، بهنظرمیرسد روند دولت/ ملّتسازیِ مالزی، در میان کشورهای جهان اسلام، بهدلیلِ وجودِ عناصر گوناگونِ قومی و مذهبی، بدون اقتدارگراییِ بوروکراتیک ممکننبودهاست.
مالزی
دولت ـ ملتسازی
هویت ملی
2013
06
22
85
124
https://iws.shahed.ac.ir/article_17_3c65957cd132dfc92fbe103bc649c7d3.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
طبقه متوسط جدید و چالشهای سیاسی حکومت مصر از دهه 1980 تا 2011 میلادی
سید جواد
صالحی
عباس
فرحبخش
ایوب
فرجزاده
تحولات سیاسی و اجتماعی پیوند عمیقی با رشد و گسترش طبقه متوسط جدید دارد. یکی از ویژگیهای جوامع در حال نوسازی، ظهور و رشد این طبقه اجتماعی است. مصر بهعنوان بزرگترین کشور عربی دارای سابقه نوسازی به طول دو قرن است و همین مسئله باعثشده تا همواره بستر تحولات اجتماعی باشد و علاوه بر گروههای اسلامگرا، جریانات، احزاب و گروههای جدیدی در آن شکلگیرد. مقاله حاضر به بررسی خاستگاه و ریشههای ظهور و گسترش طبقه متوسط جدید در مصر از دهه 1980 به اینسو میپردازد. رشد و گسترش این طبقه و افزایش تقاضا برای مشارکت سیاسی، چالشهای عمدهای را برای حکومت مبارک بهوجودآورد که درنهایت به سقوط حکومت وی در ژانویه 2011 منجرشد. اقتدارگرایی، تضاد طبقاتی، فساد، بحران مشارکت و وابستگی به قدرتهای خارجی برخی از مهمترین این چالشهاست. روش مورداستفاده این پژوهش روش تبیین علیّ و تاریخی است. روش گردآوری دادهها نیز بر استفاده از منابع کتابخانهای و منابع اینترنتی مبتنی است
مصر
طبقه متوسط جدید
تضاد طبقاتی
مشارکت سیاسی
نوسازی
2013
06
22
125
146
https://iws.shahed.ac.ir/article_18_0782b9fb067f2c8e79c558671c775b78.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
تحلیلِ سازهانگارانه فراز و فرود تاریخی روابط ایران و مصر
حسین
مسعودنیا
زهرا
صادقی نقدعلی
صفی الله
شاه قلعه
ایران و مصر بهعنوان دو کشور محوری جهان اسلام در دو نقطه حساس و استراتژیک قرارگرفتهاند. مصر و ایران بیشک هردو جزئی از پایههای تمدن جهان محسوبمیشوند. فرهنگ این دو کشور عاملی تأثیرگذار و برجستهبوده و هست، اما روندهای سیاسی همواره به نزدیکی و دوری این کشورها از هم موجبشدهاست. آخرین دوری این کشورها از یکدیگر در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۸ آغازشد و همچنان ادامهدارد. اما حوادث ژانویه ۲۰۱۱ در مصر میتواند سرمنشاء آغاز روند نزدیکی دو کشور به هم شود. این تحولات که به برخی تغییرات شکلی و ماهوی در نظام حکومتی مصر منجرشدهاست در سطح منطقه نیز میتواند نویدبخش تغییر موازنهها و معادلات قدرت باشد. هدف این مقاله بررسی سیر تاریخی روابط ایران و مصر بر اساس تئوری سازهانگاری است که طبق این تئوری به مهمترین متغیرهای داخلی و بینالمللی این روابط (موضوع فلسطین، موضوعات تاریخی و ماهیت شیعی دولت ایران و نوع روابط با آمریکا) اشارهمیشود. سؤال اصلی این مقاله آن است که بر اساس تئوری سازهانگاری روابط تاریخی ایران و مصر چه فراز و فرودهایی درپیداشتهاست و چه متغیرهایی در روابط ایران و مصر تأثیرگذار هستند. روش تحقیق با توجه به روند تاریخی موضوع توصیفی- تحلیلی است.
اسلامگرایی
ایران
مصر
سازهانگاری
2013
06
22
147
178
https://iws.shahed.ac.ir/article_19_14586087885ccc5ac1dddb29aa626976.pdf
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام
1392
1
1
تأثیر آمریکا بر نقش آفرینی کشورهای مهم اروپایی در خاورمیانه ( 2004 تا 2010 )
حسین
سلیمی
لیلا
آهار
خاورمیانه به دلیل ویژگی های خاص خود از دیرباز مورد توجه قدرت های بزرگ ار وپایی قرارداشته ورقابت با یکدیگر برای نفوذ بیشتر در این منطقه الگوی غالب رفتار آنان بوده است . منظور ازقدرت های بزرگ اروپایی در این مقاله، سه کشور آلمان، انگلستان و فرانسه است . قصد مقالة حاضر،آن است تا به بررسی تعامل میان آمریکا و کشورهای مهم اروپایی(آلمان، انگلستان و فرانسه ) درمسائل مهم خاورمیانه و تأثیر این تعامل بر نقش آفرینی کشورهای مهم اروپایی در سال های آغازینسدة بیست ویکم بپردازد . با فرض وجود مبنایسازه انگارانه و اجتماعی برای تأثیرگذاری آمریکا برنقش آفرینی کشورهای اروپایی در منطقه و از طریق مر ور اقدام های کشورهای یادشده در سه مسئلهمهم خاورمیانه، یعنی فرایند صلح خاورمیانه، حضور در عراق پس از اشغال آن و برنامه هسته ایایران تلاش شدهاست تا میزان تعیین کنندگی هریک از آنها در مسائل مورد نظر بررسی شود وهمچنین نشان دادهشود که اقدام ها و مواضع اروپ اییان تا حدودی بازتاب ادراک آنان از اقدام های آمریکا در خاورمیانه است؛ بر این اساس، اروپاییان به اختیار خود و در چارچوب بیشینه سازی تأمین منافعشان به دنباله روی از آمریکا تن میدهند اما دنباله روی کشورهای مهم اروپایی از آمریکا را نه به معنای تبعیت محض بلکه به عنوان همراهی اختیارگونة آنها با ایالات متحده آمریکا می توان تفسیرکرد
نقش آفرینی قدرتهای اروپایی
ایالات متحده
فرایند صلح خاورمیانه
عراق
برنامه هسته ای ایران
2013
06
22
179
213
https://iws.shahed.ac.ir/article_738_29782285be30e938dcea0327d0dfd130.pdf