%0 Journal Article %T موقعیت‌‌‌‌سنجی جهان اسلام در مرزبندی شمال- جنوب %J جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام %I دانشگاه شاهد %Z 2980-9371 %A میرترابی, سعید %D 2012 %\ 07/04/2012 %V 1 %N 2 %P 27-54 %! موقعیت‌‌‌‌سنجی جهان اسلام در مرزبندی شمال- جنوب %K مرزبندی شمال- جنوب %K جهان اسلام %K جمهوری اسلامی ایران %R 10.22070/iws.2012.23 %X این مقاله تلاش‌دارد با بررسی شرایط و ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای اسلامی، موقعیت کلی این کشورها را در مرزبندی شمال- جنوب مشخص‌سازد. مقاله برای این منظور طیف متنوعی از معیارهای توسعه‌ای را برای تشریح وضعیت توسعه‌ای بلوک کشورهای اسلامی به‌کارمی‌گیرد و آستانه‌های مشخصی را برای ترسیم مرزبندی شمال و جنوب مدنظرقرارمی‌دهد. این معیارها، امکان انجام مقایسه‌های منظم و منطقی در داخل بلوک کشورهای اسلامی و میان گروه کشورهای اسلامی با دیگر گروه‌بندی‌های توسعه‌ای مطرح همچون جهان در حال توسعه و جهان پیشرفته را فراهم‌می‌سازد. مقاله در جستجوی پاسخ به این پرسش اصلی است که مجموعه کشورهای جهان اسلام با توجه به متغیرها و شاخص‌های عمده توسعه، چه جایگاهی در سطح جهان دارند و موقعیت آنها نسبت‌به مرزبندی شمال و جنوب چگونه است؟ در پاسخ به این سؤال مقاله نشان‌می‌دهد که کشورهای حوزه جهان اسلام بر اساس متغیرها و شاخص‌های عمده توسعه، وضعیت ناهمگنی دارند؛ اما به‌طور کلی بر اساس مرزبندی‌های موجود، موقعیت جهان اسلام با بخش ضعیف‌تر کشورهای جنوب (جنوب پایین) قابل انطباق است. عدم توفیق بلوک کشورهای جهان اسلام در زمینه توسعه علمی و جذب و به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته، جزو مهم‌ترین عوامل موقعیت ضعیف کشورهای اسلامی در سطح جهان به‌حساب‌می‌آید. مقاله طیف گسترده‌ای از داده‌های کمّی و کیفی را در راستای آزمون فرضیه به روش تحلیلی و توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرارداده‌است. %U https://iws.shahed.ac.ir/article_23_610583495db6e5327ad2dc7cea382250.pdf